waarom champagne niet altijd hoeft (maar wel mag)

Het is weer zover. De bubbels vliegen om je oren, want het is december. Elk wijnblad en iedere wijnwinkel presenteert zijn eigen catch of the year en zelfs de supermarkt lijkt pardoes champagnespecialist geworden. Eens per jaar is champagne hot.

En dat terwijl de gemiddelde Nederlander niet echt warmloopt voor mousserende wijn. Wereldwijd bungelen we ergens onderaan als het gaat om het ontkurken van zo’n fles. In 2014 vertegenwoordigden wij slechts 0,8% van de totale champagne-export. Dat waren 2,4 miljoen flessen, welgeteld één glas champagne per persoon. Ter vergelijking: onze zuiderburen waren goed voor 3,1%. Met ruim zes miljoen inwoners minder.

Valt tegen

Ja, aan het einde van het jaar trekken we er eentje open. De aftrap van het nieuwe jaar wordt immers groots ingezet. De kurken moeten knallen! Maar wel voor een Hollands prijsje. Bij ons gaat drinken van champagne dan ook niet over smaak, maar over rituelen en traditie. Als ware het de afgestofte kerstballen van zolder, zo is er die ene fles bubbels op oudjaarsavond. Zolang het maar schuimt en het etiket champagne zegt. Vaak is brut (voor de ‘serieuze’ drinker) of demi-sec (voor de zoetekauw) de enige keuze die wordt gemaakt. En zo’n glas valt tegen. Wrang en schraal zal ’ie zijn. Sowieso door de traditionele oliebollenomlijsting – dan moet je als fles wel van heel bijzondere huize komen – én simpelweg omdat goede champagne nu eenmaal duur is.

Want voor dat betoverende aanzien betaal je natuurlijk wel de hoofdprijs

Begrijp me goed, ik hou van champagne! De finesse en verfijning die zo’n fles kan bieden is fenomenaal. De combinatie van terroir, druiven en sublieme kennis, samengebracht in 0,75 liter sprankelend vocht is nauwelijks te evenaren.

Meer waar voor je geld

Maar zo’n gelaagd meesterwerkje krijg je dus niet voor een tientje! Vanwege lokale regelgeving kosten de Champagnedruiven voor een enkele fles al zo’n zeven euro. Tel daar de twee euro aan accijns nog bovenop, én de surplus van het luxe imago. Want voor dat betoverende aanzien betaal je natuurlijk wel de hoofdprijs, zeker bij de bekendere merken. Gelukkig zijn er steeds meer Nederlandse importeurs – zoals Brouzje en Clara’s Champagne – die de kleinere huizen aanbieden. Nog steeds niet goedkoop, maar zonder twijfel meer waar voor je geld.

Champagne is mousserende wijn, so far so good. Maar mousserende wijn is zoveel meer dan alleen champagne! Duitse sekt, Franse crémant, Italiaanse spumante, Spaanse cava en Zuid-Afrikaanse vonkelwijn; allemaal behoren ze tot deze categorie. Eveneens traditioneel bereid – dus met tweede gisting op fles, waardoor het bubbeltje ontstaat – maar vaak uit een ander klimaat en met andere druivenrassen. En dan zijn er ook nog de zogenaamde champagne-lookalikes. Wel gemaakt van de traditionele druivenrassen (chardonnay, pinot noir en/of pinot meunier), maar afkomstig uit verrassende gebieden zoals Tasmanië of Argentinië. Kortom, er vallen nog vele pareltjes te ontdekken.

Spannend alternatief

Wil je niet te veel betalen voor je bubbel, koop dan gewoon geen champagne. Ontdek liever een spannend alternatief. Verbreed je horizon! Voor een mooi glas met een leuk prijskaartje kijk je verder dan dat ene gebied. Er is strak, fris wit uit Tasmanië en sprankelend, voluptueus rood uit Barossa. Maar ook geraffineerde sektrosé uit Duitsland. En zelfs van Franse bodem komen fantastische andere bubbels; verleidelijk geparfumeerde crémants uit de Elzas bijvoorbeeld, of een bruisende chardonnay uit de Bourgogne. Zo wordt mousserende wijn, behalve feestelijk, ook nog eens lekker en betaalbaar. En bovendien net zo gastronomisch inzetbaar als iedere andere wijn.

Ontdek mijn negen andere flessen, met als bonus – omdat de streek toch niet mag ontbreken – op nummer 10 een juweeltje uit de Champagne. En als we eenmaal beseffen dat mousserend meer betekent dan een knallend uiteinde alleen, ontstijgen we nog wel eens dat ene glaasje per jaar.

10 keer de andere bubbel

Pasdutout | Provence, Frankrijk | Grapedistrict € 6,99
airen, chardonnay, ugni blanc
droog, frisfruitig, bloemig
ALCOHOLVRIJ – voor als het moet – 0,02% alcohol

Hochriegl Sekt Trocken – Johann Kattus | Oostenrijk | Vindict € 11,95
grüner veltliner, welschriesling
clean, mineralig, fris
(De Grote Hamersma 8,5)

Crémant de Bourgogne – Terres Burgondes | Frankrijk | Hema € 12,50
chardonnay
fijn, fris, fruitig
(De Grote Hamersma 8)

Pongrácz Sparkling Brut – House of JC le Roux | Stellenbosch, Zuid-Afrika | Gall € 12,99
pinot noir, chardonnay
toast, elegant, fris
(Top 3 Decanter)

Crémant d’Alsace Brut – Domaine René Meyer et Fils | Elzas, Frankrijk | Thiessen € 14,95
chardonnay, pinot noir
licht, fruitig, zacht
(Eervolle vermelding Perswijn Wijnconcours Najaar & Winter 2015)

Vouvray De Chanceny Excellence | Loire, Frankrijk | Gall € 16,99
chenin blanc
Kruidig, veel smaak, perzik

Schild Estate – Sparkling Shiraz | Rood| Barossa, Zuid-Australië | Grapedistrict € 16,99
shiraz
Jammy, spicy, stevig

Jansz Premium Cuvée – Wijnhuis Jansz | Tasmanie, Australië | o.a. Flesjewijn.com
€ 21,50
chardonnay, pinot noir, pinot meunier
complex, knapperig, hazelnoot

Spätburgunder Brut rosé 2013 Sekt – Von Buhl | Phalz, Duitsland | Les Généreux € 24,95
spätburgunder (pinot noir)
prachtig, subtiel, bessig
(Finalist Perswijn Wijnconcours Najaar & Winter 2015)

Varnier-Fannière Grand Vintage GC 2008 | Champagne, Frankrijk | Clara’s Champagnes
€ 61,00
chardonnay – Blanc de Blancs
romig, honing, mineraal
(2e plaats Perswijn Wijnconcours Najaar & Winter 2015, De Grote Hamersma 9-)

Tekst: Romy Kooij – Miss WineLane
Beeld: Shutterstock