Journalist eet een week lang geen ultrabewerkte producten en deelt haar bevindingen

Ultrabewerkt voedsel is ultraslecht voor onze gezondheid. Een grote overzichtsstudie, die eind februari werd gepubliceerd, toont aan dat grootverbruikers van ultrabewerkt voedsel een verhoogde kans hebben op maar liefst 32 verschillende gezondheidsproblemen. Kanker en hart- en vaatziekten vallen daar bijvoorbeeld onder. Een Amerikaanse journaliste at een week lang geen ultrabewerkte producten. De lessen die ze daarvan leerde, deelt ze in een verslag in The Guardian. Kunnen wij er ook nog iets van opsteken?

Spiek maar eens stiekem in de mandjes en karretjes van supermarktklanten. De kans dat je daar ultrabewerkte producten ziet liggen, is enorm groot. Sterker nog: jij hebt waarschijnlijk ook (onbewust) ultrabewerkte producten in je mand of kar gestopt. Wat betekent ultrabewerkt in deze context?

Het gaat om voedsel dat in de fabriek extreem bewerkt is. Er zijn allerlei geur-, kleur- en smaakstoffen aan toegevoegd om het product ‘lekkerder’ of visueel aantrekkelijker te maken. Van ketchup tot drinkyoghurt en van broodsalades tot granola, het valt allemaal onder de noemer ‘ultrabewerkt’.

Een moeilijke taak

En daar komen we gelijk bij les 1 die de journaliste leerde: het is héél moeilijk om ultrabewerkt voedsel te omzeilen in de supermarkt. Dat klinkt ons bekend. Voedingswetenschapper Jaap Seidell vermeldde in Het Parool al eens dat 70 tot 80 procent van de producten in de supermarkt niet in de Schijf van Vijf staat. Draai de verpakking van een willekeurig product maar eens om. De kans dat je er E-nummers of vreemde, onuitspreekbare woorden op ziet staan, is groot. Dat zijn allemaal bewijzen van ultrabewerking.

De journaliste heeft bijvoorbeeld meteen al moeite om een alternatief te vinden voor haar geliefde sojacreamer. In haar vertrouwde variant zitten onder andere maltodextrine, sojalecithine en johannesbroodpitmeel, en dat mocht ze die week niet nemen. Ultrabewerkt voedsel omzeilen in de supermarkt is echter niet onmogelijk. Je moet alleen even weten hoe je dat slim doet. Gelukkig zijn daar genoeg tips voor.

Dokken voor gezond

Nog een les die de journaliste leerde: ultrabewerkt is goedkoop. Anders gezegd, het is vaak reteduur om gezonde, niet-bewerkte producten te kopen. Neem nu het ijsgangpad. Heel veel bakken ijs die je daar vindt, zijn ultrabewerkt. Wil je gezonder ijs? Dus ijs waar niet megaveel bewerkingen aan zijn gedaan? Dan tel je zomaar 2 tot 3 euro extra per bak neer.

Daar komt gelijk een algemeen bekend probleem: met de inflatie van de afgelopen jaren is het voor veel huishoudens niet vanzelfsprekend om zomaar extra geld neer te tellen. Ultrabewerkt is in dit geval dan toch een aantrekkelijker alternatief. Het lijkt bijna, helaas, een negatieve spiraal waar we niet zomaar uitkomen.

(On)gezond buiten de deur

Ultrabewerkt voedsel kun je in de supermarkt zélf omzeilen. Maar wat als je buiten de deur gaat eten? Je hebt geen invloed op de producten die restaurants, koffiebars, lunchtenten en cafés gebruiken in hun gerechten. Nu mag je hopen dat een goede horecazaak zoveel mogelijk vers inkoopt en zo min mogelijk met pakjes en zakjes werkt. Toch kun je er nooit helemaal vanuit gaan.

Ook dat is iets waar de journaliste tegenaan liep. Wat is het alternatief? Niet meer uit lunchen gaan, terwijl je het wel gewoon ontzettend leuk vindt? Het enige wat je kunt doen, is grondig onderzoek. Misschien dat een chef of medewerker iets erover kan vertellen. Maar ja… Moet buiten de deur eten ook niet gewoon relaxed zijn?

Een ”industrieel geformuleerde eetbare substantie”

In haar verslag doet de journaliste twee conclusies die je hersenen laten kraken. De eerste: ultrabewerkt voedsel is eigenlijk geen voedsel. Het bestaat niet uit voedsel, maar uit producten die uit voedsel worden gehaald (vetten, zetmeel, toegevoegde suikers) en toevoegingen. Op Wikipedia leest ze een definitie van ultrabewerkt voedsel waar je nekharen van overeind gaan staan: ”Ultrabewerkt voedsel is een industrieel geformuleerde eetbare substantie”. Eh, eet smakelijk?!

Daarnaast doet het haar beseffen hoeveel macht fabrikanten wel niet hebben. Wij mensen beslissen wat we wel en niet in onze monden stoppen, maar producenten lijkt het niet echt te boeien wát er precies in onze monden gaat. Zolang we het maar kopen.

Lichamelijk beter?

Dan de vraag: wat merkte ze nu lichamelijk van deze week zonder ultrabewerkte producten? Nog niet veel. Ze voelde zich niet direct opmerkelijk beter. Maar, zo geeft ze toe, daarvoor moet ze deze goede gewoonte waarschijnlijk langer doorzetten. Niet onmogelijk, maar een grote uitdaging? Dat sowieso.

Lees ook:

• Nederlandse keuken afgezeken: dit vinden we er zelf van
• Consumentenbond: meeste visvervangers zijn niet zo gezond als echte vis
• Slecht eten voor je hersenen: pas op voor deze 5 boosdoeners

Bron: The Guardian