Bloedirritant: de steekproeven bij de zelfscankassa’s van Albert Heijn

Iris is er helemaal klaar mee. Die irritante steekproeven bij de zelfscankassa’s van Albert Heijn: ‘Zelfscannen is een spelletje Russische roulette geworden. Je staat daar, netjes je producten te scannen en alles precies in je tas te passen, want niemand wil een pak melk bovenop een krop sla. Maar dan is daar die ping als je wil betalen. “Steekproef geselecteerd.” En dan begint de ergernis pas echt.’

‘Voor veel mensen is de zelfscankassa het toonbeeld van efficiëntie, de belofte van een snel boodschappen doen zonder sociale interactie en zonder irritante caissière die elk praatje aangrijpt om de tijd te rekken. Je loopt op een drafje door de Albert Heijn, scant als een volleerd magazijnmedewerker je boodschappen en voelt je een onzichtbare klant. Ik geef toe: ik vind dit vaak lekker. Totdat… je wordt uitgekozen. En dan duurt zo’n rondje boodschappen opeens wel langer en met dubbele ergernis tot gevolg.

Daar komt-ie dan, de Albert Heijn-medewerker met controleapparaat. Ze zien je staan met je steekproefbericht en komen je kant op met een blik die zegt: “Ah, ik wist wel dat jij een verdachte smoel had.” Alsof je daar staat met een tas vol gestolen Lavazza-koffiecupjes en Franse roomboter in plaats van biologisch afbreekbare afwasmiddelcapsules. Misschien ligt het aan mij, maar die controleurs van de Appie lijken wel geselecteerd voor deze taak – ieder geval in mijn dorp. Nooit van die gelijkgestemden die begrijpen dat het vervelend is, maar van die ‘regels-zijn-regels’-types die met zo’n zelfgenoegzame kop rondlopen alsof ze het liefst na elke werkdag een schouderklopje van de baas krijgen. Doordat ze er weer een uit hebben gepikt en zo geen omzet voor de baas zijn misgelopen.

Elf producten?!

En dan die overdreven opgewekte toon: “Goedemiddag! Ik ga even elf producten controleren.”  Elf producten moeten eruit. Niet tien, niet vijf. Nee, ELF. Blijkbaar is dat het minimumaantal om Albert Heijn tevreden te stellen dat jij geen crimineel bent. En wat een timing ook. Die keer dat je een tas vol kwetsbare groenten, zware blikjes en een doosje moorkoppen hebt? Dat wordt een puzzel van jewelste. En ja hoor, het zijn áltijd die dingen onderin. Want steekproefsoftware schijnt een zesde zintuig te hebben voor welke producten het meeste gedoe veroorzaken.

Daar sta je dan – ineens enorm bewust van je lichaamstaal. Je probeert zo onschuldig mogelijk te kijken, maar tegelijkertijd ook niet té onschuldig, want dan lijk je juist verdacht. Je staat daar als een soort robot: niet lachen, niet fronsen, blijf neutraal. Probeer rustig uit te leggen waarom je een korting hebt van 2 euro, terwijl die overijverige medewerker jouw bon bestudeert alsof het een wetenschappelijk proefschrift is. “Ja, maar ik had twee zakken pasta, die zijn 1+1 toch? En op die nootjes zit een 35% sticker…” Ondertussen voel je de ogen van de rij achter je in je rug branden.

De klanten van de zelfscankassa’s naast je kijken naar je alsof je zojuist betrapt bent op een misdaad. Sommigen lijken zelfs stiekem blij dat zij niet gekozen zijn. Anderen staren met een mengeling van medelijden en leedvermaak. Ja, hallo, ik ben ook gewoon slachtoffer van het systeem, hoor!

Bewijzen dat je eerlijk bent

En daar is-ie dan: het ultieme moment van gerechtigheid. Alles klopt. Je hebt alles netjes gescand, elk product is betaald. En tóch blijft er een soort bittere smaak hangen. Je hebt het gevoel dat je jezelf hebt moeten bewijzen, terwijl je gewoon een eerlijke klant bent. En dan, het onvermijdelijke: alles moet weer terug in je tas. Maar nu past het natuurlijk niet meer zoals je het eerder had. Want boodschappen inpakken is een kunst. De fles wijn staat nu schuin op de tomaten en de moorkoppen hebben door het geschud hun chocolade deels verloren.

Pesten

Albert Heijn, wat is het doel? Vertrouw je ons niet? Moet ik straks mijn ID laten zien om een tros bananen te scannen? Of zitten jullie eigenlijk gewoon te genieten van de chaos die jullie creëeren? Want zelfs als je alles goed doet, is het systeem erop gebouwd om je even door de molen te halen. Je het gevoel te geven dat je niet deugt – ook al kom je er zonder kleerscheuren vanaf. En ja, ik weet dat steekproeven nodig zijn, en nee, je wil geen dieven in de supermarkt. Gelijk hebben jullie. Maar elf producten? Kom op, AH. Elf is gewoon pesten.’

Lees ook:

• Waarom sommige mensen geen gebruik zouden mogen maken van de zelfscankassa
• 9x sneaky trucjes die supermarkten toepassen om je meer te laten betalen
• 10x irritaties in de supermarkt, staat die van jou er ook tussen?

Iris’ naam is vanwege privacy gefingeerd. Haar echte naam is bekend bij de redactie. Wil je ook (anoniem!) een persoonlijk verhaal kwijt? Je kunt ons mailen op info@favorflav.com