Hoe bouw je een perfecte kaasplank?
Wie denkt dat een kaasplank samenstellen eenvoudig is heeft het fout. Zo veel mogelijk van je favoriete kaasjes inslaan, die op het laatste moment uit de koelkast toveren, er knoflookstokbrood bij serveren en er overgebleven rode wijn bij inschenken is absoluut not done. Met deze ingrediënten stel je wél een serieuze kaasplank samen.
Kaas
Je hebt echt geen tien verschillende kaassoorten nodig. Vier kazen zijn al meer dan voldoende. Of vijf, dat is het absolute maximum. Het is belangrijk dat je uit iedere categorie één kaas kiest.
Categorie 1: Geiten- of schapenkaas
Een naturel stuk geitenkaas doet het door zijn frisheid en het kleine zuurtje altijd goed op de plank. Wil je liever schapenkaas proberen? Kies dan eens voor pecorino Romano, een harde Italiaanse kaas met een zilte en pittige smaak.
Categorie 2: Wittekorstkaas
Dit zijn kazen met een romige structuur en een wit, donzig schimmellaagje. Veel daarvan ken je ongetwijfeld al wel. De brie en de camembert, bijvoorbeeld. Brie is er overigens in verschillende soorten: de brie de Meaux is mild en romig (en daarmee het populairst), de brie de Melun is wat pittiger en robuuster. Wil je eens een andere wittekorstkaas proberen? Ga dan voor de chaource, een rond kaasje met een nootachtige smaak die qua structuur superzacht is. Ook lekker: brin de paille, een romige en lichtpittige kaas uit Frankrijk.
Categorie 3: Halfharde en harde kaas
Volle kazen, waarvan sommige vrij mild zijn en andere soorten wat pittiger. Een voorbeeld van zo’n milde halfharde kaas: de populaire Zwitserse emmenthaler. De gruyere lijkt er aan de buitenkant een beetje op, maar heeft net wat meer pit. Ook aan te raden: de manchego, een harde kaas uit Spanje, en de cheddar, een halfharde brokkelkaas.
Categorie 4: Rodekorstkaas
De milde en superromige port salut met zijn zachte en eetbare roodoranje korst kennen we allemaal. Het is een prima beginnerskaasje. Wil je eens een nét iets minder mild smakende variant proeven? Dan kies je voor een chaumes. Twee rodekorstkazen met nog meer pit: de morbier of de sterk ruikende, pittige munster.
Categorie 5: Blauwaderkaas
Blauwe aderkazen hebben stuk voor stuk een heel intense smaak. De gorgonzola ken je hoe dan ook: het is een zachte, romige en boterachtige blauwe kaas. Een andere beroemde klassieker is de roquefort, een stevige en pittige blauwaderkaas uit Frankrijk van schapenmelk. De bleu d’Auvergne lijkt er een beetje op, maar is gemaakt van koemelk en smaakt daarom wat romiger. Ben je bang voor de heftige smaak van blauwe schimmelkaas? Kies dan een mildere variant, bijvoorbeeld de gormas. Dat is een blauwaderkaas van laagjes mascarpone en gorgonzola.
Zoet
Zorg allereerst voor wat vers fruit: witte druiven of dunne plakjes appel of peer, bijvoorbeeld. Minder standaard, maar ook goed te combineren met kaas: granaatappelpitten, meloen en aardbeien. Gedroogd fruit mag ook; ga dan voor vijgen, abrikozen en pruimen. Een compote van bijvoorbeeld vijgen of membrillo, een gelei van kweepeer, hoort ook op de plank thuis.
En een absolute must: honing. Waarom? Het zoete contrasteert misschien nog wel meer dan al het bovenstaande de met het ziltige van vrijwel iedere kaas. Nee, niet alleen met geitenkaas dus. Honing is ook goed om de smaak van bijvoorbeeld een sterke blauwe schimmelkaas te verzachten. Onthoud wel: te veel is niet goed. Daardoor verdwijnt de kaassmaak naar de achtergrond.
Hartig
Ga voor één of twee hartige dingen. Kies uit olijven of zongedroogde tomaten, of voor mosterd om oudere kazen in te dippen. Daarnaast mag er wat vlees op de plank. Onmisbaar vinden we prosciutto of serranoham, maar flinterdunne plakjes truffelsalami of een gedroogde worst zijn ook prima opties.
Noten
We willen ook een crunch op de plank hebben, en dus mogen noten niet ontbreken. Pecannoten zijn van nature een beetje zoet en combineren daarom eigenlijk altijd wel goed met kaas, terwijl cashewnoten in het specifiek de smaak van blauwe aderkazen versterken. Walnoten zijn aardser van smaak en combineren juist goed met een wat hardere en oudere kaas. Door de droge structuur passen ze ook perfect bij geitenkaas.
Brood en crackers
Ja, we willen het allebei! Wat betreft de crackers: die met zeezout, oregano en sesam zijn naast wat basic crackers ook prima, maar vermijd varianten met ui of knoflook. Die zijn qua smaak te overheersend. Het is juist belangrijk dat je de kaas goed blijft proeven. De wat zachtere kazen zijn lekker om uit te smeren op dungesneden plakjes stokbrood. Zorg wel dat je geen bammetjes maakt: de kaas speelt de hoofdrol.
Snijden en opdienen
Het liefst haal je de kazen een halfuur voor het opdienen al uit de koelkast. Op kamertemperatuur zijn ze namelijk een stuk beter op smaak. Je legt ze op een houten plank (dat is de meest stabiele ondergrond om ze straks op te snijden) en zorgt dat er bij iedere kaas één mes ligt, en dan het liefst een zonder kartel.
Nog beter is het overigens om de kazen voor het opdienen al even voor te snijden. Niet helemaal snijden dus, want dan drogen ze uit, maar alvast de gleuven erin snijden. Dan voorkom je dat iedereen in de kaas gaat lopen porren. Doe dat voorsnijden meteen nadat je de kazen uit de koelkast hebt gehaald: dan zijn ook de loopkaasjes ze nog wat harder, en dat snijdt soepeler. Wil je het echt helemaal perfect doen? Leg de kazen dan ook in volgorde: van zacht en mild naar pittig en sterk. Handig, want kaas hoor je in dezelfde volgorde op te eten.
Lees ook:
