Food stories

Arts zegt: ‘Minder zout eten is onnodig’

Maximaal 6 gram zout per dag, adviseert het Voedingscentrum. Maar de Britse hoogleraar Tim Spector vindt dat volkomen onzin. Hij legt allerlei onderzoek over de gezondheidsgevaren en -voordelen van zout naast elkaar en concludeert: neem dat advies maar met een flinke korrel zout.

Foto van culinair journalist Sabina Posthumus

Minder zout eten zou leiden tot een lagere bloeddruk en minder kans op een hartinfarct of een beroerte, dat is de veronderstelling. Tim Spector neemt dat idee als uitgangspunt voor een hoofdstuk in zijn nieuwe boek Opgelepeld, waarin hij gezondheidsmythes onder de loep neemt. Hij ploegt zich door stapels wetenschappelijke artikelen en zet de belangrijkste conclusies daaruit op een rijtje.

En wat blijkt? Mensen met een hoge bloeddruk kunnen die inderdaad iets verlagen door minder zout te gaan eten, maar dat effect is piepklein als je het vergelijkt met bloeddrukverlagende medicijnen. Bovendien vindt hij in studies met gezonde mensen over zoutreductie in het dieet geen verlaagd risico op hartinfarcten, beroertes en sterfte.

Gevoelig voor zout

Je leest het goed: alle overheidscampagnes over minder zout, het advies van diëtisten en de waarschuwingen van dokters leidt wel tot minder zout eten, maar minder zout leidt niet tot minder hartproblemen. En mensen die problemen hebben met hun bloeddruk, hebben meer baat bij medicijnen dan bij een zoutloos dieet.

Nog een interessante ontdekking: sommige mensen reageren heel sterk op zout, anderen niet. Bij sommigen gaat de bloeddruk omhoog als ze veel zout eten, andere mensen merken daar niks van. Er bestaat dus zoiets als ‘zoutgevoeligheid’, en die gevoeligheid is erfelijk vastgelegd. Kun je zoutloos eten wat je wilt, maar als jij niet tot het zoutgevoelige type hoort, heeft dat helemaal geen zin.

Zoutarm niet altijd goed

In zijn boek maakt Spector het nog bonter: uit onderzoeken met proefpersonen met diabetes, bleek dat hun gezondheid er juist op achteruit ging als ze minder zout gingen eten. Een zoutarm dieet zou kunnen leiden tot een minder goede insulinerespons – maar op dit gebied is meer onderzoek nodig, zegt dokter Spector.

Het meeste zout zit in ons eten, zegt Spector. En onder druk van de zoutarme lobby is de voedingsmiddelenindustrie op zoek gegaan naar vervangers voor zout, zodat op de verpakking van producten trots kan worden gemeld ‘zout-arm’. Maar wat zit er dan in het eten om het goed te laten smaken, als zout uit het recept is geschrapt? Kaliumchloride, bijvoorbeeld, maar te veel kalium is schadelijk voor mensen het hart- en vaatziekten, leveraandoeningen en diabetes.

Ook wordt MSG toegevoegd om het eten smaak te geven, net als lysine. En zit je daar op te wachten? ‘De voorbeelden geven in elk geval aan wat de potentiële gezondheidsrisico’s zijn als we aanrommelen met zoiets eenvoudigs als zout, door er chemische stoffen en mengsels aan toe te voegen waar we praktisch niets over weten,’ zegt dokter Spector hierover.

Stop met snacken en maak je niet druk

De conclusie: die richtlijnen over zout deugen niet. Voor de meeste mensen is hun huidige zoutconsumptie geen probleem. Te weinig zout zou juist schadelijk kunnen zijn. En krijg je veel zout binnen, omdat je veel kant-en-klaar maaltijden, fastfood, snacks en chips eet, dan is je gesnaai een probleem, en niet het zout.

Lees ook:

 

Geen foodnews Missen?