Food stories

Over het ‘schaamhapje’: de állerlaatste snack op de schaal

De laatste bonbon uit het doosje. Nog één blokje kaas op de schaal. De állerlaatste borrelhap uit de frituurmix. Welke snack er ook rondgaat in de groep, er zal één ding mee gebeuren: de allerlaatste blijft liggen. Wat is dat toch, dat we dat ene overgebleven hapje met geen vinger aanraken?

Foto van culinair journalist Jeske van Steen

Toen ik laatst mijn verjaardag vierde, leerde ik dat er een woord bestaat voor dit fenomeen: het ‘schaamhapje’. Ik denk dat het betekent dat we ons letterlijk schamen om het laatste hapje te pakken. Je wéét gewoon dat de rest van de groep er iets van denkt als jij het laatste chocolaatje, chipje of taartpunt van de tafel grist. Ook al is het maar een gedachte van een split second. En daarom blijft het liggen.

Naakt, kaal, helemaal alleen. Alsof het hapje zichzelf ook een beetje schaamt dat het daar zo zielig ligt, te wachten tot het in de prullenbak gaat. Of alsnog stiekem opgegeten wordt door de host van de avond, als hij of zij de schalen van tafel haalt en naar de keuken vlucht.

Het schaamhapje pakken is aso

Het is dus duidelijk: we schamen ons om de persoon te zijn die de laatste hap in de mond neemt. We vinden het simpelweg aso richting de rest van de groep om dat te doen. Want als jij degene bent die de laatste snack pakt, ontneem je een ander die mogelijkheid. Terwijl die ander misschien wel onwijs veel zin had in die laatste bitterbal of pizzaslice. Weet jij veel! We willen beleefd zijn, niet degene zijn die alles voor de neus van een ander wegkaapt.

Het een-na-laatste hapje

Quest onderzocht het fenomeen ‘schaamhapje’ al eens eerder. Zij waren vooral geïnteresseerd in de vraag: wat doen we met het een-na-laatste hapje? Want als je met zijn drieën bent of meer, dan ontneem je dus sowieso de kans van een ander om dat een-na-laatste (of eigenlijk dus laatste) hapje te pakken. Dus wie is dan de aso van de groep?

Uit onderzoek van de University of Berkeley bleek dat degene die aangewezen werd als leider, vrijwel altijd degene was die naar het een-na-laatste hapje greep. Geinig: die persoon bleek ook degene die op andere manieren onbeleefd overkwam. Bijvoorbeeld door met open mond te eten of smakgeluiden te maken. Hmm… Of de leiders kropen erg goed in hun dominantere rol, of hun stiekeme aso kant werd gewoon erg goed belicht.

De laatste nasibal

Mijn blik op het fenomeen is: waarom zijn we er onbewust eigenlijk zo mee bezig? Er staan ongetwijfeld meer schalen met snacks op tafel, dus blijven er ook ongetwijfeld meer schaamhapjes liggen. Dan kan iedereen – of kunnen in ieder geval de meesten van de groep – toch nog een lekker laatste hapje pakken? Of spreek het gewoon hardop uit. ‘Jongens, ik ben werkelijk waar verslaafd aan nasiballen, ik pak de laatste. Is dat goed?’

In het ergste geval start er een ernstige discussie en word je openlijk uitgemaakt voor aso nasibal. Nou ja, dan is dat maar zo. Dat zegt meer over de aso die jou aso noemde dan over het feit dat jij aso die laatste nasibal wilde pakken.

Lees ook:

Bron: Quest

Geen foodnews Missen?

Ontvang een update in je inbox