Waarom Jura whisky een van de bezonderste whisky’s ter wereld is

Whisky-liefhebbers weten: whisky gaat niet alleen om de smaak, maar ook om de verhalen erachter, want die zijn vaak net zo bijzonder. Neem nou Jura, de single malt Schotse whisky. Wat deze whisky zo bijzonder maakt, is dat het wordt gemaakt door een kleine eilandgemeenschap van slechts 212 mensen, allemaal woonachtig op Jura, 25 mijl ten westen van Schotland. Een verhaal dat klinkt als een jongensboek. En dát proef je.

Jura is een piepklein, woest en karaktervol eiland met onstuimige natuur, ruige bergen en maar één weg, één pub en één distilleerderij, omsloten door een stormachtige zee. Naast de 212 mensen, wonen er zo’n 5.000 herten. Hier wordt als sinds 1810 single malt whisky gemaakt, whisky gemaakt van één distilleerderij – de Jura distillery dus. En dat is op zich al bijzonder, want het afgelegen en lastig bereikbare eiland Jura is niet bepaald de makkelijkste plek om whisky te produceren.

De eigenzinnige eilandbewoners van Jura

Door de jaren heen hebben het eiland en de distilleerderij, naast de ruige zeewind, nog meer zware winden doorstaan. Zoals het stilleggen van de distillery aan het eind van de 19e eeuw en tijdens de twee oorlogen die daarop volgden. Maar de vlam die in de eilandbewoners wakkerde is nooit gedoofd. De vindingrijkheid en het doorzettingsvermogen van deze community heeft ervoor gezorgd dat in 1963 de deuren van de Jura distillery weer open waaiden.

Zes single malt Jura whisky’s

De Jura distillery is nog altijd het kloppend hart van het eiland en de gemeenschap. Het harde werk om whisky op dit niveau te maken, door die hechte en eigenzinnige community, het komt allemaal terug in de smaak – vaak omschreven als soepel en toegankelijk met een hele subtiele rooktint. De Jura Signature Collection bestaat uit zes single malt whisky’s, van elegant naar rijk en kruidig en van fris en zoet naar rokerig.

De Bourbon Cask is de nieuwste aanwinst, gevolgd door de Rum Cask Finish, Seven Wood, 10 Year Old, 12 Year Old en 18 Year Old. De basis voor elke Jura whisky is gelijk maar het rijpingsproces en de uiteenlopende vatkeuze zorgen ervoor dat iedere variant een uitgesproken eigen karakter heeft.

Uit het vaatje getapt

Er wordt vaak gedacht dat een oudere whisky per definitie ook zachter en rijker is, maar het hangt allemaal af van het vat dat wordt gebruikt. Het vat waarin de whisky heeft gerijpt, bepaalt tot wel 80 procent de smaak. Over het algemeen worden er twee soorten eikenhout gebruikt: Amerikaans eiken en Europees eiken. Ter simplificatie; je zou het kunnen vergelijken met het verschil tussen een citroen en een sinaasappel. Amerikaans eikenhout geeft een frissere smaak aan de whisky, Europees eiken een wat kruidigere, zoetere smaak. In het verlengde daarvan kun je een onderscheid maken tussen rijping in voormalig bourbon- en wijnvaten (zoals sherry of port). Je kunt meer vanille en citrussmaak herkennen in whisky gerijpt in een ex-bourbon vat, terwijl whisky uit een vat van Europees eikenhout juist weer wat fruitiger en kruidiger is.

Overigens is er ook nog een verschil is de leeftijd van het vat dat wordt gebruikt voor de rijping van de whisky. Gebruik je een gloednieuw vat, neemt de whisky de sterkste smaken uit het hout over, en dat zorgt voor een intensere smaak. Hoe vaker een vat wordt gebruikt, hoe eleganter de invloed van het vat op de whisky.

Jura whisky kiezen

Jura Bourbon Cask: vanille, caramel, kaneel en cacao | € 28,99

Gerijpt in Amerikaanse witte eiken bourbon-vaten. Een whisky die een aroma van vanille en kokosnoot op de tong legt, gevolgd door een hint van abrikoos en romige toffee, een vleugje peer, kaneel en cacao.