Test je Amsterdamse bierkennis met deze geinige weetjes
Bier is al eeuwenlang de brandstof van Amsterdam. Brouwerijen als Heineken zijn er ooit begonnen en – ha, dit wist je vast nog niet – veel Amsterdamse burgemeesters waren brouwers. Dat Amsterdam groot is geworden in bier is opmerkelijk, want Amsterdam had brak water: geen ideaal ingrediënt voor bier. Nog meer leuke wetenswaardigheden over bier om je vrienden mee te imponeren:
In de lijstjes van ‘biersteden van Europa’ staat Amsterdam steevast in de top-5. Het aantal stadse brouwerijen, het zijn er inmiddels 45, groeit nog steeds. Net als het aantal gespecialiseerde biercafé’s. En dat is opvallend, want in 1980 waren er in heel Nederland nog maar 15 brouwerijen over.
Experimentele bierbrouwers
Er bestaan wereldwijd zo’n 400 verschillende biersoorten. Hun smaak verschilt maar ze worden allemaal gemaakt volgens hetzelfde procedé met de basisingrediënten water, graan, hop en gist. Het brouwen bestaat uit zeven stappen, van mouten (het verwerken van granen tot gedroogde, gekiemde korrels) tot bottelen en daartussen in zit het schroten (het vermalen van de gedroogde mout), maischen (zetmeel omzetten in vergistbare suikers), klaren (overgebleven suikerrijke vloeistof filteren), koken (van de wort en hop toevoegen) en de vergisting (waarbij suiker wordt omgezet in alcohol). De kleinste afwijking in één van deze stappen zorgt voor een andere biersoort. Veel hedendaagse brouwers voegen bijvoorbeeld extra ingrediënten toe aan hun bier. Van koriander en sinaasappelschillen tot zeewier en pruimen. Zo maakt Brouwerij de Prael bier van regenwater, maakt Lowlander bier van afgedankte Kerstbomen en bewerkt biologische brouwerij Troost geredde aardappelen tot Pieperbier. En wist je dat er al geëxperimenteerd wordt met bier brouwen outer space?
Bier bewust
In de middeleeuwen dronk iedereen bier: mannen, vrouwen, kinderen en bejaarden. Bier was goed tegen bloedarmoede en een zwakke maag en zieken werden er alleen maar beter van. Tot begin 20e eeuw had bier een vrij onschuldig imago. Het werd zelfs ingezet in de strijd tegen alcoholisme als alternatief voor jenever. Hoe anders is het nu. Dit jaar opende zelfs de eerste alcoholvrije bar in Amsterdam!
Slap biertje
In de Tweede Wereldoorlog ontstond er een tekort aan allerlei grondstoffen. Gerst ging op rantsoen en het bier werd steeds slapper. In 1949 zakte de jaarlijkse bierconsumptie naar een historisch minpunt. Om het vertrouwen te herstellen en de bierconsumptie te stimuleren organiseerden brouwers in 1949 een gezamenlijke campagne met de slogan: ‘Het bier is weer best’.
Nog eentje dan…
In 1806 telde Amsterdam 1793 etablissementen die worden aangeduid als tapperij of bierhuis. Het oudste café van Amsterdam is 414 jaar oud. Het schijnt dat Piet Hein likeurstokerij en dranklokaal De Druif op het Rapenburgerplein beschouwde als zijn stamkroeg. Trek gekregen en wel zin in een Nederlands biertje? Aan de Herengracht in Amsterdam zit biercafé: Proeflokaal Arendsnest. Voor een unieke bierproeverij ga je hierheen, want er zitten maar liefst 52 bieren op tap.
Nog meer bierkennis opdoen?
Ga dan naar het Amsterdam Museum, want daar loopt van 9 april tot en met 30 augustus 2020 de tentoonstelling Bier. Amsterdam, stad van bier en brouwers. Saillant detail: in het historische pand van het Amsterdam Museum aan de Kalverstraat werd ten tijde dat er een klooster en later burgerweeshuis zat al eigen bier gebrouwen. Aan de hand van cultuurhistorische voorwerpen, zowel hedendaagse als oude kunst en archeologische topstukken wordt verteld over het brouwproces, de beeldvorming rondom bier en de cafécultuur die sinds de 17e eeuw is ontstaan. Na afloop kun je in het museumcafé een speciaal Amsterdam Museum-biertje drinken.
Lees ook:
