Waarom het een heel goed idee is om overal XO-saus overheen te gooien
Als je op zoek bent naar een saus vol met umami die al je vlees, vis of rijst lekkerder maakt, zoek dan niet verder. XO-saus is wat je nodig hebt.
De oorsprong van XO-saus ligt in Hongkong en hij is vernoemd naar XO (extra oude) cognac. De twee letters geven de exclusiviteit en luxe van de ingrediënten aan, er gaat namelijk heel wat prijzigs in. De basis is gedroogde zeevruchten, meestal garnalen en coquilles, vooral die laatste krikken de prijs flink omhoog. Alsof dat nog niet genoeg is, gaat er ook nog gedroogde ham of bacon in. Proef je de umami al?
Prijzig, dat wel
Samen met heel veel sjalotten, knoflook en chili wordt alles langzaam gesmoord en vervolgens op smaak gebracht met vissaus en sojasaus. Het resultaat is een kleverige saus meet héél veel smaak. Een klein potje is in de winkel al snel €12 tot €15. Lekker, maar hij haalt het niet bij de homemade variant. Zelf maken is niet moeilijk, gebruik bijvoorbeeld dit recept. Zit je even krap bij kas of kun je geen gedroogde coquilles vinden? Dan kun je ze ook uit vervangen door extra gedroogde garnalen. Heb ik ook weleens gedaan en het was nog steeds geweldig lekker.
Bewaren
In de koelkast blijft het wel een paar maanden goed, dus maak een heleboel en eet het overal bij. Tip: vries de saus in kleine porties in boterhamzakjes in (voor een gerecht heb je vaak maar 1-2 eetlepels nodig), dan blijft het nóg langer goed. Kleine hoeveelheden ontdooien ook heel snel, je kunt ze zelfs rechtstreeks vanuit de vriezer in de pan gooien als een soort bouillonblokje.
Overal overheen
Waar eet je het dan allemaal bij? Nou, overal bij. Alles wat je instant Aziatisch wil laten smaken, heeft baat bij een beetje van het spul. Serveer het bij je rijst of noedels of wentel je dumplings erin, het is ook heerlijk bij vis of kokkels. Of rooster buikspek, snijd het in stukjes en wok het nog even met XO-saus. Mijn dimsum favoriet rettichcake (kun je zelf maken, maar ook kant-en-klaar halen uit de vriezer van de toko) is ook heerlijk als je hem in blokjes snijdt en met XO-saus in de wok gooit. Omdat de saus van zichzelf al zoveel smaak heeft, heb je helemaal niks anders meer nodig. Leuk uitje zodra het weer kan: de rettichcake in XO-saus eten bij Hoi Tin, de hotspot van de Chinatown van Amsterdam.
Lees ook:
