Wat heeft Nederland in de keukenkast staan?
De populairste smaakmaker in de Nederlandse keuken is, na zout en peper, paprikapoeder. Kort daarop volgen kaneel (81,5%) en ketjap manis (78,0%). Onderzoeksbureau PanelWizard onderzocht in opdracht van maaltijdboxleverancier HelloFresh welke kruiden, specerijen en smaakmakers standaard in het Nederlandse keukenkastje staan.
VOC-specerijen
De Nederlandse keuken is veel internationaler dan vaak wordt gedacht. “De Nederlandse eetcultuur is al eeuwenlang onderhevig aan invloeden uit diverse windstreken. In de VOC-tijd kwamen specerijen in grote hoeveelheden binnen en ze behoren tegenwoordig tot de algemene keukenkast-uitrusting”, aldus culinair historica Charlotte Kleyn, auteur van het culinaire naslagwerk Luilekkerland: 400 jaar koken in Nederland.” Zo blijkt uit het onderzoek dat minstens de helft van de huishoudens de vier ‘VOC-specerijen’ op de plank hebben staan; (zwarte) peper (90,4%), kaneel (81,5%), nootmuskaat/foelie (59,4%) en kruidnagel (52,1%). Kleyn: “Hollandse appeltaart, speculaas en ander zoet zijn ondenkbaar zonder kaneel. Ossenworst is geen ossenworst zonder foelie en denk eens aan de gekookte groente met geraspte nootmuskaat bij je oma.”
Katchop, ketjap, ketchup?
In de categorie sauzen staat de Oosterse smaakmaker ketjap manis bij veel Nederlands huishouden in de kast (78,0%). Boven ketjap manis staan mayonaise (88,0%) en ketchup (81,4%). Ketchup en ketjap zijn nauw met elkaar verbonden. Kleyn: “Het vroegste bekende Engelstalige recept voor ketchup is te vinden in een boek uit 1727 als ‘katchop’. De saus en het woord waren overgenomen van het Indonesische ‘kecap’ of ‘ketjap’, sojasaus. Kecap manis bestond toen ook al. Als gezoete sojasaus was dit de voorloper van ketchup.”
Knoflook
Als het gaat om verse smaakmakers is knoflook het populairst (65,0%). Dit was lang niet altijd zo. Kleyn: “De geurende knol werd geassocieerd met een ‘boerenachtergrond’ en was dus absoluut niet chic. Pas met de komst van Indische Nederlanders en de opkomende populariteit van de Franse, Spaanse en Italiaanse keukens omarmden we hier de knoflook.” Ook basilicum en verse munt staan in de top 3 van verse smaakmakers.
Kerriepoeder
Na paprikapoeder en kaneel scoort kerriepoeder het hoogst als het gaat om droge kruiden en specerijen. Ruim een derde van de Nederlanders (37,4%) vindt dit de allerlekkerste smaakmaker en ruim driekwart heeft het in het keukenkastje staan. Kerriepoeder is overigens geen specerij, maar een specerijenmengsel. Kleyn: “Kerriepoeder is ook niet, zoals veel mensen denken, afkomstig uit India, maar uit Engeland. De Engelsen leidden het af van de Indiase saus ‘curry’, maar dan in poedervorm. Het is een kruidenmix van allerlei specerijen zoals koriander, komijn, zwarte peper, fenegriek, venkel, mosterdzaad en nootmuskaat. En kurkuma voor de gele kleur.” Het onderzoek is uitgevoerd onder 1.108 Nederlanders van 18 jaar en ouder.
Lees ook:
