Waar komt beschuit met muisjes vandaan?
Zaterdag was ik op een kraamfeest of ‘babyborrel’. Hoe je het ook noemen wil, één ding is er altijd: beschuit met muisjes. Waarom? vroeg ik me af, en vooral: waar komt deze oer-Hollandse traditie vandaan?
Ineke Strouken was 32 jaar directeur van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur en het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. Ze schreef een boek over Nederlandse tradities: Dit vieren wij, van Nieuwjaarsduik tot Knalfeest. De echte herkomst van beschuit met muisjes is onduidelijk, blijkt uit haar boek, maar wat we wel weten is dat mensen in de achttiende eeuw al muisjes aten om de geboorte van een nieuw kindje te vieren.
Traktatie
Waarom? Er werd geloofd dat anijszaadjes moedermelk opwekken, dus aten nieuwbakken moeders die naar lieve lust. Hieruit is het trakteren op beschuit met muisjes en een glaasje kandeel (anijslikeur met, jawel: 17% alcohol) ontstaan. De muisjes zijn gemaakt toen bakkers speciaal voor moeders de zaadjes bedekten met een laag suiker. Het werd verkocht als ‘anijsconfect’, maar ze werden ook wel anijssuikertjes of muizenkeuteltjes genoemd.
Het beschuit kwam erbij doordat mensen van stand vroeger anijsbeschuit aten bij een glaasje anijslikeur. Waarschijnlijk zijn de muisjes erop gestrooid en is zo de beschuit met muisjes-traditie geboren.
Koninklijk
‘De traditie heeft pas echt nationale bekendheid gekregen in 1938, bij de geboorte van Beatrix’, vertelt marketingmanager van Koninklijke De Ruijter Valerie Spigt aan RTL Z. ‘Het is een grote publiciteitsstunt geweest. Daarbij is een heel groot blik met oranje geboortemuisjes aangeboden op Paleis Soestdijk. Daarbij is een oer-Hollandse traditie ontstaan waarbij Nederlanders bij de geboorte beschuit met muisjes eten.’ Aha, dus eigenlijk eten we de beschuit met muisjes door een grote marketingstunt.