Lekker druifje #5: pinot noir
Er bestaan duizenden verschillende druivenrassen en jaarlijks komen er weer meer bij, door nieuwe kruisingen of (her)ontdekkingen. Welke druiven moet je echt (leren) kennen? In de serie ‘lekker druifje’ deel ik mijn favorieten, met wijntips. Deze keer: pinot noir. Een echte diva!
De druif is, net als haar koninklijke zuster chardonnay, een echte beroemdheid: alle grote rode wijnen van de Bourgogne, de bakermat van pinot noir, zijn gemaakt van pinot noir. Het zijn al heel lang de duurste en meest gezochte rode wijnen ter wereld. Maar zo flexibel als chardonnay (die door haar welwillendheid ook wel ‘het sletje onder de druiven’ wordt genoemd), zo moeilijk is pinot noir…
Talking about the devil
Zo heeft deze prima donna een dunne schil. Dit maakt haar gevoelig voor allerlei wijngaard-ziektes. En heel vrijgevig is ze ook al niet. Waar chardonnay the gift that keeps on giving is, qua hoge opbrengsten, levert pinot noir de beste resultaat wanneer de opbrengst klein is. Het juiste klimaat, (alsjeblieft geen vorst, waar de Bourgogne zo vaak mee geteisterd wordt, maar hitte kan ze ook niet hebben), de perfecte bodem.. Het zou je vrouw maar zijn. Gek-makend. De beroemde Californische wijnmaker André Tchelistcheff zei dan ook treffend: ‘God made Cabernet Sauvignon, whereas the devil made Pinot Noir.’
Van fruitig tot leerachtig
Ondanks dit lastige karakter ligt de wereld aan haar ranke voetjes. Pinot noir is namelijk óók heel verleidelijk en mysterieus. Die heerlijke en vaak elegante geuren en smaken alleen al… Van fruitdiamantjes van de groentejuwelier (kersen, aardbeien, bosbessen, frambozen) tot leer, wat rokerigs en paddenstoelen. Soms heeft de wijn iets van zoete kruiden (zoals kaneel en nootmuskaat), vaak wat aards, zeker bij bourgognes, alsof je in een nat herfstig bos wandelt. In tegenstelling tot bijvoorbeeld de krachtige Shiraz/Syrah, zijn Pinot Noirs licht tot medium vol. Het zijn vaak lichte, frisse en sappige wijnen die fluwelig zacht aanvoelen in je mond. Als je eenmaal met haar gekust heb, wil je niets anders meer.
Wereldberoemd
De beroemdste pinot-noir-wijngaard ter wereld, Romanée-Conti is slechts 1,84 hectare groot en wordt omringd door een oud stenen muurtje. Hier komt de duurste wijn ter wereld vandaan. Je kunt met gemak duizenden euro’s kwijt zijn aan een fles Domaine de la Romanée-Conti.
Buiten Bourgogne
Ondanks het gemiep van pinot noir, weten wijnmakers wereldwijd wat ze kan, als je haar precies geeft wat ze wil. Zo vind je pinot noir dan op veel plekken aangeplant. In Frankrijk ook buiten de Bourgogne, in de Verenigde Staten, in Nieuw-Zeeland, Chili, Zuid-Afrika, Australië, om maar een paar landen te noemen. Soms kom je haar onder een andere naam tegen: spätburgunder in Duitsland, blauburgunder in Oostenrijk en pinot nero in Italië, zijn de bekendste. En hoe warmer het gebied, hoe zwoeler en jam-achtiger de wijn.
Plop!
Bij pinot noir denkt iedereen altijd aan rode wijn, maar pinot noir is ook een van de druiven waar Champagne van wordt gemaakt. Waarschijnlijk heb je in je leven veel vaker pinot noir gedronken dan dat je denkt!
Wat eten we daarbij?
Van alles! Dat is het leuke van deze diva; ze doet het enig als tafeldame. De wat frissere stijlen (zoals bourgognes en Pinot Noirs uit Nieuw-Zeeland) zijn onovertroffen bij (gerechten met) paddestoelen, paté en gevogelte. En natuurlijk passen typisch Bourgondische gerechten ook perfect, want ‘if it grows together, it goes together!‘ Zo dronk ik ooit een Pinot Noir met Oeufs en Meurette. Ik droom hier nog wel eens van. De wat zwoelere stijlen passen goed bij eend (klassiekertje!), maar ook bij wild en kruidige, Aziatische gerechten. Indonesische rendang, een Japanse zalm met teriyaki-saus of de vegan-variant, kip piri-piri; het kan allemaal. Wedden dat jij straks ook een pinotfiel bent?
Serving you: drie knallers van wijnen, oplopend in prijs.
Laurent Miquel Solas Pinot Noir, 2018, Zuid-Frankrijk, €9,95
Pinot Noir is nooit goedkoop. Een rode wijn vinden onder een tientje kan makkelijk, maar kleine kans dat het een Pinot Noir is. Toch heb ik er eentje voor je gevonden. Solas komt uit de Pays d’Oc; het Zuid-Franse Languedoc-Roussillon, dat veel cépage-wijnen produceert. Dit zijn wijnen waarin maar één druivenras is verwerkt. In dit geval dus pinot noir. Wat kun je verwachten? Een fris en fruitige wijn die je, als het warm is, prima wat gekoeld kunt drinken. Lekker bij wat charcuterie. Ik weet al wat ik tijdens het koken met Kerst ga drinken. Daar leent deze wijn zich prima voor! En vroege gasten krijgen een glaasje vooraf.
Errázuriz Max Reserva Pinot Noir, 2017, Chili, € 14,95
Onlangs dronk ik een Chardonnay van dit wijnhuis en dat beviel nogal goed. Chileense wijnen hebben zo’n heerlijke prijs-kwaliteit verhouding, ik kan me niet heugen ooit een miskoop te hebben gedaan. Deze Pinot Noir is er ook weer zo één. Zo lekker sappig vol rood fruit en rozenbottels. Lekker bij een eendenborstsalade met frambozendressing. Teveel gedoe? Maak dan een simpele pasta met verschillende paddestoelen of nog simpeler: toastjes met cranberrypaté – ja hoor, gewoon die van de Appie.
Chanson Bourgogne Pinot Noir, 2018, Bourgogne, Frankrijk € 18,95
Met een naam waarin het woord ‘noir’ zit, zou je denken dat je met een donkere wijn van doen hebt, maar niets is minder waar; de wijn is verrassend licht en heeft de voor Pinot Noir de zo herkenbare helderrode kleur. In proeverijen pik je ‘m er dan ook vaak makkelijk uit, zonder nog maar een slok geproefd te hebben. Doe je dat wel, dan heb je een heerlijke échte bourgogne te pakken, voor nog geen twee tientjes. Parelhoentje erbij, niets meer aan doen. En wil je Bourgogne beter leren kennen, met al die onmogelijke en beroemde wijngaarden en herkomstgebieden? Chanson maakt veel verschillende Bourgognes die het proberen meer dan waard zijn.
Lees ook:
