Tips & tricks

Huh?! Val je af als je afgekoelde aardappelen eet?

Je hebt het misschien wel eens gehoord: koolhydraten zouden je dik maken. Wil je afvallen, dan moet je dus bijvoorbeeld aardappelen zoveel mogelijk laten staan. Daar zitten namelijk veel koolhydraten in. Maar wat blijkt nu? Je moet juist wél aardappelen eten als je wil afvallen – maar dan wel aardappelen die zijn afgekoeld.

Foto van culinair journalist Jeske van Steen

Dat komt omdat aardappelen als ze afkoelen hun normale zetmeel omzetten in resistent zetmeel. En precies dát is de magic trick in dit hele verhaal.

Resistent zetmeel

Zetmeel is een vorm van koolhydraten, net als suikers en vezels. Het is een complexe koolhydraat. Je haalt het uit voeding, bijvoorbeeld uit aardappelen. Zetmeel bestaat uit glucoseketens. Die ketens bestaan uit vertakkingen. Als zetmeel wordt afgebroken in je lichaam, dan kan dat snel en makkelijk gaan of juist langzamer en moeilijker. Dat heeft met de hoeveelheid vertakkingen van het zetmeel te maken. Zijn dat er veel, dan lukt het je dunne darm goed om het zetmeel om te zetten in enkelvoudige suikers. Zijn dat er weinig, dan gaat het proces langzamer en moeilijker.

Zetmeel dat slecht of niet meer door de darm kan worden verteerd, noemen we ook wel resistent zetmeel. Dat komt terecht in je dikke darm. Daarin wordt het gefermenteerd. Omdat de afbraak in de dunne darm dus eerder niet is gelukt, zijn er weinig tot geen suikers vrijgekomen in het bloed. Wat er wél gebeurt als resistent zetmeel in de dikke darm terechtkomt, is dat er meer boterzuur wordt aangemaakt. Dat heeft – zo blijkt uit verschillende onderzoeken – meerdere gezondheidsvoordelen.

Boterzuur doet goede dingen

Boterzuur is een korteketenvetzuur. Het voedt je eigen dikke darmwand, waardoor die sterker en gezonder wordt. Er zijn ook aanwijzingen dat boterzuur ontstekingsremmend werkt. En (nu wordt het echt interessant) dat boterzuur de eetlust remt, waardoor de kans op overgewicht afneemt. Omdat uit onderzoeken ook blijkt dat het je insulinegevoeligheid verbetert en je glucosehuishouding optimaliseren, verlaagt ook het risico op diabetes type 2. Wow!

Retrogradatie

Wat hebben afgekoelde aardappelen hier nu mee te maken? Als je aardappelen kookt en ze een nacht laat afkoelen (eerst op tafel en dan in de koelkast), dan verandert een deel van het zetmeel van de aardappelen. En wel op zo’n manier dat het dus niet of nauwelijks wordt afgebroken en verteerd in je darm. Oftewel, het verandert in resistent zetmeel. Dat heet retrogradatie. De hoeveelheid resistent zetmeel in de afgekoelde aardappel vermeerdert tot wel 2 á 3 keer ten opzichte van de gekookte aardappel. Niet normaal toch?

Aan de aardappel!

Koude aardappelen zijn lekker in een aardappelsalade of in een Russische salade. Ook lekker: in een klassieke huzarensalade. Maar je kunt je gekookte en afgekoelde aardappelen natuurlijk ook weer opbakken. Ook dan zit er nog genoeg resistent zetmeel in. Is nog lekker ook, van die krokant opgebakken aardappeltjes.

De hele week kilo’s afgekoelde aardappelen wegwerken heeft trouwens geen zin en is ook helemaal niet nodig. Maak afgekoelde aardappelen gewoon onderdeel van een voedzaam en uitgebalanceerd dieet. Dan heb je het meest profijt van de gezondheidsvoordelen.

Lees ook:

Bronnen: Het Voedingscentrum, gezondr.nl, A Healthy Life, NTR Wetenschap

Geen foodnews Missen?