How to: je wok onderhouden
Waar je een simpele steelpan alleen maar af hoeft te wassen, vergt een goede wok iets meer onderhoud. Moeilijk is het niet, maar je moet wel even weten wat je moet doen. Met deze gids lukt het gegarandeerd.
Als je een wok goed onderhoudt, gaat hij een leven lang mee. Hoe meer je er in kookt, hoe meer smaak er in de pan trekt, hoe sterker de antiaanbaklaag wordt en hoe lekkerder je eten wordt.
Kopen
Voor een goede koeken- of braadpan moet je misschien een paar maanden sparen, maar een wok heb je al voor twee tientjes. Blijf in ieder geval ver weg van dingen met een antiaanbaklaag en koop een stalen wok. Bij de toko heb je ze in verschillende soort en maten, of bestel jouw exemplaar online. Er bestaan ook woks die een stuk duurder zijn, maar meer dan €25 hoef je echt niet uit te geven. Al dat goddelijke Aziatische streetfood wordt ook heus niet met een wok van Le Creuset gemaakt, dus geef dat geld lekker aan iets anders uit.
Woks met een ronde bodem zijn het meest gangbaar en top als je op gas kookt. Heb je inductie? Ga dan op zoek naar een wok met een platte bodem.
Inbranden
Een metalen wok heeft van zichzelf geen antiaanbaklaag, dus die moet je zelf creëren. Dat doe je door je wok in te branden. Door de wok heel heet te maken en olie in te laten trekken met lente-ui en gember in de pan vorm je een heel dun laagje waardoor eten niet aanbakt. Hoe meer je in je wok kookt, hoe dikker die laag wordt en hoe beter dus de wok. De kleur kan in de loop der jaren veranderen van shiny zilver naar gitzwart en dat is juist goed.
Metalen woks zijn ingesmeerd met fabrieksolie waardoor ze niet verroesten in de winkel, die olie moet je er eerst afschubben voordat je de pan inbrandt. Je doet dit het beste met een staalspons en afwasmiddel. Droog de wok goed af voordat je begint met inbranden. Zet de ramen open en de afzuigkap op de hoogste stand want het gaat roken en wie weet zit er ergens nog een spoortje van die fabrieksolie. Die wil je natuurlijk niet inademen.
Hak 1 bos lente-ui in stukken van 5 cm en snijd een stuk gember van ca. 10 cm in plakken. Zet de wok op hoog vuur en laat de pan in 30 seconden tot 1 minuut goed heet worden. Spetter een paar druppels water in de pan, als het water meteen verdampt is de wok heet genoeg. Haal de wok van het vuur en giet 2 el zonnebloemolie in de pan. Beweeg de wok in cirkels zodat alle kanten van de pan zijn bedekt met de olie. Als de olie meteen begint te roken is je pan te heet, laat hem dan heel even afkoelen.
Zet de wok terug op het vuur en voeg de lente-ui en gember toe. Verlaag het vuur naar medium en wok de lente-ui en gember 15-20 minuten. Roer hierbij alles goed langs de zijkanten van de pan. Wordt het te droog? Voeg dan nog een beetje olie toe. De kleur van wordt langzaam iets geler en bruiner. Doe het vuur uit en laat de wok helemaal afkoelen. Verwijder de lente-ui en gember en was de wok met heet water en niet met afwasmiddel. Droog de wok: zet hem 1-2 minuten op laag vuur tot er geen waterdruppels meer in de pan zitten.
Onderhouden
Je wok is nu klaar voor gebruik, maar nog niet op z’n optimale kunnen. Een goed onderhouden wok wordt beter naarmate je er meer in kookt. Kook aan het begin dingen met zo veel mogelijk vet. Maak roerbakgerechten in flink wat olie, frituur er een eind op los of bak er bacon in. Dit verstevigt de antiaanbaklaag van de pan. Vermijd aan het begin te veel vocht en zuur. Wacht nog even met stomen en koken en kook niet met dingen zoals citroen, azijn of tomaat. Na verloop van tijd is dit allemaal prima, maar aan het begin heeft de wok vooral vet nodig om een dikkere beschermingslaag te vormen.
Afwassen
Spoel na het koken de wok af met water en een spons, gebruik hierbij geen afwasmiddel. Meestal blijft er dan een dun vettig laagje over in de pan, maar dit is juist goed. De olie trekt in de pan en helpt zo mee aan die antiaanbaklaag. Droog de wok niet met een theedoek, maar door hem 1-2 minuten op laag vuur te zetten. Zo trekt dat dunne laagje achtergebleven olie in de pan en dat is precies wat je wil.
Roest
Zijn er kleine roestvlekjes op je pan gekomen? Die scrub je er zo weer uit. Verhit de wok op hoog vuur zoals je ook deed tijdens het inbranden. Draai het vuur uit en voeg 1,5 tl olie en 1 el zout toe. Scrub met een paar lagen opgevouwen keukenpapier tot alle plekjes weg zijn. Hou het papier eventueel met een keukentang vast om verbrande handen te voorkomen.
Lees ook:
