Olé! ‘Bitterballen bij de borrel’ officieel erkend als immaterieel erfgoed
Onlangs was er al heugelijk nieuws voor de bitterbal en al z’n fans. Nederlands meest populaire borrelhapje kreeg namelijk z’n eigen feestdag: de Nationale Bitterballendag. Maar nog geen maand later is het wéér fissa: het gezellige balletje heeft het geschopt tot nieuw immaterieel erfgoed van Nederland.
Bitterballenkoningin
Voorvechtster van dit alles is Ilona de Wit, op Instagram bekend als de ‘bitterballenkoningin’. Ilona was verbaasd toen ze ontdekte dat er nog geen Nationale Bitterballendag bestaat, kwam in snack-opstand en voortaan vieren we met z’n allen de dag van de bitterbal, zoals onlangs op 27 maart. Maar Ilona is een doorpakker, en diende in de slipstream van de bitterballendag ook meteen een aanvraag in om de bitterbal als immaterieel erfgoed aan te melden bij Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland. Ilona: “Wij vinden het in Nederland heel normaal om een portie bitterballen te bestellen, maar ze zijn onderdeel van een typisch Nederlandse borrelcultuur.”
Bitterbal over de grens
Volgens Ilona heeft de bitterbal een geheel eigen status bij het samenzijn met familie, vrienden of collega’s. “In geen enkel ander land is er een borrelcultuur waar er wordt geborreld met bitterballen. Bitterballen worden wel gegeten in andere landen met Nederlandse invloeden. In België worden bitterballen vooral besteld bij de frituur en staan ze meestal niet op de menukaart in het cafe. In Indonesië zijn ook bitterballen te vinden maar die worden vooral door de Nederlandse expats gegeten.”
Gevoel van identiteit
En juist dat identiteitsaspect maakt dat de bitterbal als immaterieel erfgoed is aangemerkt. Want zo’n immaterieel erfgoed gaat over ‘cultuuruitingen die door erfgoedgemeenschappen worden beleefd als erfgoed en hen een gevoel van identiteit en continuïteit geven. Dit immaterieel erfgoed wordt steeds opnieuw vormgegeven in samenhang met maatschappelijke veranderingen en in interactie met de sociale omgeving en van generatie op generatie doorgegeven’, aldus het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland.
Balletje, biertje
Allemaal heel begrijpelijk, als je het mij vraagt. Want zo’n veel te hete, vette, knapperige bitterbal bij een koud biertje, maakt van elke borrel een feestje. Stoelen in een kringetje (is dat eigenlijk al toegetreden tot het clubje immaterieel erfgoed van Nederland?) en dan lekker ruzie maken om die laatste bal. Want dat blijft een irritant punt: het aantal bitterballen op een terras staat nooit gelijk aan het aantal mensen.
Lees ook: