Food stories

Dit aten we in de jaren 60, part two

In de jaren zestig werden de eerste voorzichtige stappen bij de buurt-Chinees gezet. Voor een bordje nasi, of gewoon karbonade met friet. Culinaire toppers voor thuis? Haring met tomatensaus en tropisch blikfruit, uitgekieperd over een visje. En we gaan ook gezellig op de bank eten, voor de tv.

Foto van culinair journalist Sabina Posthumus

Hutspot uit blik

Conserven zijn hot. Fruit uit blik, groente uit blik en zelfs hele maaltijden uit blik, in de jaren zestig is dit het nieuwste van het nieuwste. Koen Visser begint als bedrijf in visconserven, maar dat verandert snel. Haringen in tomatensaus, kip in gelei, macaroni en hutspot, Koen stopt het allemaal in een blikje. Innovatie: nasi goreng en bami goreng uit blik. Ze noemen de oriëntaalse producten Suzi Wan, een fantasienaam geïnspireerd op films over het verre oosten, en verkopen de hele handel in de jaren zeventig aan Mars.

Die blikken de keuken uit

Ook in restaurantkeukens komt een heleboel uit blik. Meneer Klosse senior, eigenaar van restaurant De Echoput, beschrijft dat koks soep maken met poeder uit een grote pot en zoveel mogelijk fruit en groente uit blik in gerechten combineren om indruk te maken. Neem nou tong Picasso, een zeetong gebakken in roomboter en gegarneerd met plakken ananas, kersjes en ander fruit uit blik. Zijn revolutie: alle blikken de keuken uit, vanaf nu koken we alleen maar vers. In 1967 is hij ook een van de oprichters van de Alliance Gastronomique Néerlandaise, een organisatie die Nederland wil opstuwen in de culinaire vaart der volkeren. De Alliance gaat ook gezamenlijk ingrediënten importeren die ze nodig hebben voor hun puur Nederlandse keuken. Grappig dat de Alliance dan niet zo’n puur Nederlandse naam heeft.

Ananas or not to ananas

Blikfruit op de vis? Bleef het daar maar bij. In 1962 vindt de Griekse chef Sam Panoupolos de pizza hawaii uit. Sam is samen met zijn twee broers eigenaar van het restaurant Satellite, in Canada, en hij is kennelijk niet vies van experimenten. De pizza wordt een succes, maar blijft altijd omstreden. In 2017 spreekt de IJslandse premier zich fel uit tegen de fruitpizza, hij wil hem zelfs bij wet laten verbieden, maar dat kan helaas niet. Gordon Ramsay is het met de IJslandse politicus eens: ananas hoort niet op een pizza.

Zoethout voor een cent

Zoethout, ulevellen, toffee – dat zijn echt snoepjes van vroeger. In de jaren zestig komt daar allemaal nieuwe narigheid voor het kindergebit bij. Neem Rang, een rolletje met fruitzuurtjes. Of duimdrop, een stukje drop dat je op je duim kunt plakken om aan te sabbelen (gatver). Bazooka-kauwgum is ook razend populair. Splinternieuw: raketijsjes. Die worden in 1962 uitgevonden, geïnspireerd op alles wat met ruimtevaart te maken heeft. 

Met melk meer mans

Heb jij je M-embleem al? In 1959 start een campagne om kinderen meer gezonde melk te laten drinken. Kinderen houden in boekjes bij hoeveel bekers melk ze hebben gedronken. Boekje vol, dan krijgen ze een embleem dat ze op hun kleren kunnen vastmaken, om te laten zien dat ze een echte M-brigadier zijn. De slogan ‘Met melk meer mans’ moet alle kinderen ervan overtuigen dat melk drinken heel stoer is. Dat deze campagne van het Zuivelbureau er ook voor zorgde dat de boeren van hun enorme melkplas afkwamen, was net iets meer dan een gelukkige bijzaak.

Lees ook:

Geen foodnews Missen?