Dit is waarom we gewend zijn melk over onze ontbijtgranen te gieten

Even los van de discussie of je nou eerst de melk of eerst de ontbijtgranen in de kom doet, waarom überhaupt melk? Heb je je dat weleens afgevraagd, hoe die gewoonte is ontstaan? En uiteraard nemen we plantaardige drank gewoon lekker mee in het verhaal, want dat is inmiddels behoorlijk ingeburgerd.

Tuurlijk zijn er uitzonderingen, zoals jus d’orange over je cruesli gieten, maar dat is nooit echt een wijdverspreide gewoonte geworden, toch? Ik kan me babyprakjes herinneren van verkruimelde Liga met geprakte banaan en sinaasappelsap, maar zodra er genoeg tanden doorkwamen ging deze fase wel voorbij. Nu zijn in veel huishoudens de liters (ook vaak plantaardige) melk niet aan te slepen, in combinatie met dozen vol ontbijtgranen. En dat komt hierdoor:

Vroege vega

Rond 1870 bedacht James Caleb Jackson in de staat New York iets wat hij granula noemde: de bloem waarmee de toen (en nog steeds) populaire graham crackers gemaakt werden bakte hij als een soort koek, die verkruimelde hij, en de kruimels bakte hij opnieuw. Dit leverde kleine (kei)harde stukjes op, die bedoeld waren om te eten als of voorafgaand aan het ontbijt. Jackson was vegetariër, en probeerde waarschijnlijk een alternatief te bedenken voor de vlees-georiënteerde ontbijtcultuur die toen normaal was. Ook zou de granula goed zijn als vullende snack tijdens een zware werkdag.

Niet te hachelen

Of het de man zelf of zijn moeder was die met het oorspronkelijke idee dat deze keiharde brokjes wel wat verzachting konden gebruiken, in ieder geval publiceerde Jackson nieuwsbrieven met daarin recepten van zijn moeder. Lucretia Jackson adviseerde dat de graanbrokjes geweekt moesten worden in melk of warm water, en het melk-idee sloeg het meeste aan bij de mensen. Zonder melk was het waarschijnlijk toch een beetje als cementgruis proberen weg te werken…

Corn-concurrent

Niet veel later kwam ook John Harvey Kellogg op het idee om ontbijtgranen te gaan produceren, alleen noemde hij het granola. De gewijzigde spelling was bedoeld om niet in een juridische strijd met Jackson terecht te komen. Kellogg werd uiteindelijk natuurlijk hartstikke beroemd om zijn cornflakes, die in een advertentie in 1922 ook werden aangeprezen als ‘delightful with cold milk’.

Vet lekker

In 2011 werd in het Journal of Food Science een wetenschappelijk onderzoek gepubliceerd waaruit bleek dat het vet in melk zich aan het oppervlak van de ontbijtgranen hecht, waardoor het vocht minder snel naar binnen dringt (dan bijvoorbeeld water) en de ontbijtgranen dus langer knapperig blijven. Met plantaardige melk zou dit ook zo moeten werken omdat daar doorgaans ook toegevoegde vetten in zitten, of de natuurlijk aanwezige vetten van bijvoorbeeld de noten waar ze van gemaakt zijn.

Van alle tijden

Tegenwoordig zijn veel ontbijtgranen natuurlijk zo (over)bewerkt en zacht dat je zelf zonder tandjes naar binnen zou kunnen werken. Maar nog steeds is een kommetje cruesli of cornflakes of zelfgemaakte granola met melk of plantaardige melk een heel populair ontbijt of tussendoortje. Zo groot is soms zelfs de liefde voor de (overgebleven) melk die de smaak van de ontbijtgranen heeft opgenomen, dat er in Amerika zelfs roomijs wordt verkocht in de smaak ‘cereal milk’!

Lees ook:

• Granolaguide
• Ontbijten als een koning? Volgens deze hoogleraar kun je het net zo goed laten
• Je kunt beter met pizza ontbijten dan met cruesli

Bron: Mental Floss