‘Geforceerd’ controleren bij zelfscankassa’s Albert Heijn zorgt voor ophef

‘Waarom ik?!’ is misschien al eens door je hoofd geschoten toen je de pineut was bij de zelfscan. Vooral als je net héél zorgvuldig je boodschappentassen hebt ingepakt. Dacht je slim te zijn en lekker snel weer buiten te staan… Die waarom ik-vraag laait ineens weer op door een situatie bij Albert Heijn. Een lijst met regels in een Albert Heijn-filiaal kwam naar buiten, en daar stond iets op over ‘geforceerde steekproeven’. Uh, wat?

Was het niet zo dat die steekproeven volledig toevalligerwijs gingen? Dat eruit gepikt worden bij de zelfscan gewoon dikke pech was? Daar gaan we ineens aan twijfelen.

U hoeft zich geen zorgen te maken

Het gaat om de volgende lijst met regels van Albert Heijn:

Over deze regels was heel Instagram in rep en roer. In de reacties ontstond een soort tweestrijd: mensen die het ronduit belachelijk vonden, en mensen die het juist goed vonden. Het ging vooral over die extra minuten op de werkvloer, de klusjes in eigen tijd en het theekransje op het zelfscanplein. Maar een reageerder merkte op: ‘Waarom heeft niemand het over de geforceerde steekproeven? Ik dacht toch echt gister een bordje te hebben gezien met: “U hoeft zich geen zorgen te maken als u wordt gecontroleerd bij het zelfscanplein, dit is niet persoonlijk naar u gericht maar een standaard procedure die willekeurig wordt afgenomen” (…).’

Lekker toevallig…

Steekproeven bij zelfscankassa’s zouden volledig toevallig moeten zijn. De computer (van de kassa) stuurt een signaal naar een medewerker, en die weet dan dat er een controle uitgevoerd moet worden. Het is wel algemeen bekend dat sommige producten sneller gecontroleerd worden. Als jij bijvoorbeeld alcohol afrekent, dan kun je bijna de klok erop gelijk zetten dat een medewerker je boodschappen komt checken. En blijkbaar zijn er meer triggers. Als jij een product in je mandje hebt dat de laatste tijd vaak gejat wordt bijvoorbeeld. Of als er erg veel tijd zit tussen het moment dat jij de handscanner activeert en het moment dat je afrekent.

Ook in de reacties worden triggers genoemd. ‘(…) Het is totaal random. Kassa’s die vaak (worden) gebruikt, producten die veel gestolen worden in het systeem, als je items verwijdert, door dit gaat een belletje rinkelen waardoor men gecontroleerd wordt (…)’, zo valt er te lezen.

… of niet?

Vanwaar dan die ‘geforceerde steekproeven’? Op de brief staat: ‘Zorg ervoor dat je een winkelwagen met meer dan 10 artikelen altijd forceert’ (ik verbeter de spelfout maar meteen even). Dat betekent in principe dat een medewerker dus zelf klanten eruit kan pikken voor controle. ‘(…) De werknemers die bij de zelfscankassa’s staan kunnen steekproeven forceren, en doen dit op basis van wat die persoon allemaal gaat kopen. Dus als die persoon 20 blikjes Fanta heeft is het erg mogelijk dat hij er maar 18 invoert, vandaar een geforceerde steekproef’, staat in de reacties.

De vraag luidt nu hoe ver het gaat met die geforceerde steekproeven. Als een Albert Heijn (of welke supermarkt dan ook) dit doet, zijn daar dan duidelijke regels voor? Zoals in bovenstaande brief staat: voert een medewerker alléén een geforceerde steekproef uit als er meer dan 10 producten in het karretje liggen? Of ook als er, op welke grond dan ook, vermoeden is van diefstal? Kortom, gaat een medewerker af op zijn of haar gevoel of mag dat niet zomaar?

Uren in de cel na een foutje bij de zelfscankassa: het overkwam Marianne

Vermeend misbruik

Uit een reactie op Instagram lijkt dat het per AH kan verschillen, of steekproeven random zijn of ook geforceerd kunnen worden: ‘Verschilt per AH, wij hebben willekeurig’. Op de website van Albert Heijn staat het volgende: ‘We zien toe op juist gebruik van AH Zelfscannen en voeren controles uit om vast te stellen of de procedures van het scannen van alle producten en het afrekenen op de juiste wijze geschiedt. Daarbij wordt onder andere gebruik gemaakt van een ICT-systeem. Een medewerker zal uw boodschappen opnieuw scannen. In geval van vermeend misbruik hebben wij het recht om eenieder uit te sluiten van AH Zelfscannen. Blijkt bij controle dat niet alle producten zijn gescand nadat u uw (mobiele) Bonuskaart bij de betaalpaal hebt gescand, dan beschouwen wij dit als diefstal en kunnen wij aangifte doen.’

Het is al heel lang duidelijk dat zelfscankassa’s diefstal bij supermarkten in de hand werkt, en dat steeds meer supermarkten extra maatregelen nemen om dat aan te pakken. De vraag is of supermarkten dat vooral doen met AI-technieken of dat geforceerde steekproeven daar ook bij horen. En áls dat laatste het geval is, in hoeverre het filiaal daar strikte regels voor heeft. En hoeverre dat forceren dan dus eerlijk gebeurt.

Lees ook:

• Waarom sommige mensen geen gebruik zouden mogen maken van de zelfscankassa
• 9x sneaky trucjes die supermarkten toepassen om je meer te laten betalen
• 10x irritaties in de supermarkt, staat die van jou er ook tussen?

Beeld: Instagram @cestmocro