Paling: ‘foute’ vis of kan het gewoon?

Toastjes met paling: ik heb het idee dat dat in de jaren negentig een heel gangbaar borrelhapje was. Luxe, dat wel, maar toch iets dat bij veel gelegenheden geserveerd werd. Inmiddels kom ik paling überhaupt niet vaak meer tegen (al kan dat liggen aan waar en met wie ik borrel). Niet zo vreemd eigenlijk als je bedenkt dat paling inmiddels een ernstig bedreigde diersoort is. Kun je het nog wel met een gerust gemoed eten, of is paling ‘foute’ vis?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: het gaat nog steeds helemaal niet goed met de palingstand in Nederland. Er wordt al jaren van alles geprobeerd om die stand op te krikken, maar tot nu toe is dat niet heel hoopgevend. Weet je hoeveel minder paling er in Nederlandse wateren te vinden is sinds de jaren ’60? Paling staat dan ook nog stevig verankerd op de rode lijst met bedreigde diersoorten.

Schrikbarende cijfers

Negentig procent minder! Dat is toch schrikbarend? Er zijn zeker initiatieven om te proberen te zorgen dat glasaaltjes (babypalingen) in Nederland volgroeien en ook hun laatste reis terug naar de Sargassozee kunnen maken om daar te paren, maar veel lijkt het vooralsnog niet te helpen.

Overleving onbekend

Om te lezen hoe de levenscyclus van een paling zich voltrekt, is het aan te raden dit artikel van FavorFlav te lezen. Maar om alvast een opmerking te noemen van palingexpert Martijn Schiphouwer: “Het klopt dat het de stand van de paling lokaal ten goede komt als je ergens glasaal uitzet. Maar je weet niet of ze vervolgens opgroeien tot een volwassen paling die naar zee terug zwemt of dat die al eerder wordt opgevist. Je weet niet of ze overleven.”

Na dertien jaar nog geen effect

Het is namelijk zo dat eerder dit jaar miljoenen glasaaltjes vanuit Frankrijk naar Nederland zijn vervoerd om te worden uitgezet, aldus de NOS. Dit om ze als het ware een steuntje in de rug te geven; te zorgen dat ze Nederland überhaupt zouden bereiken. Maar dit is geen nieuwe reddingspoging; vanaf 2009 is men al bezig met palingbeheer maar volgens Schiphouwer is na dertien jaar nog steeds geen positief effect in het herstel van de populatie te zien.

Visonvriendelijk

Schiphouwer werkt bij kenniscentrum Ravon, dat zich bezighoudt met reptielen, amfibieën en vissen. Hij zegt geen aanwijzing te zien na al deze jaren dat de volwassen palingen naar zee zwemmen om zich voort te planten, want er is ook geen stijging te zien in het aantal glasaaltjes dat vervolgens weer naar Nederland zwemt (vandaar de hulp bij het vervoeren en uitzetten). Ook denkt hij dat het visvriendelijker maken van waterwegen binnen Europa en Nederland de palingstand pas echt zou helpen. Het Wereldnatuurfonds stelt dat het problematisch is dat het zo slecht gaat met de palingstand omdat de vis een belangrijke rol in het ecosysteem vervult.

Alternatieve borrelhapjes

Geen goed nieuws dus helaas, als je hoopt dat er binnen afzienbare tijd weer voldoende paling in onze wateren zwemt om zonder schuldgevoel een recept als ratatouille met gerookte paling te maken… Maar als je tot die tijd toch maar iets anders op de borrelplank wil, hebben we hier genoeg inspiratie. Probeer bijvoorbeeld eens een Scandinavische borrelplank, lekker met ingelegde zalm.

Lees ook:

• Recept voor een echte bistro borrelplank
• Oei! Bijna geen enkele viswinkel geeft de juiste info over vis
• Lekker én makkelijk recept: congee met vis