Verschillende soorten sambal op een rij
Life is short, keep is spicy. Met een flinke schep sambal bij je nasi goreng, op je boterham met kaas of bij je saté bijvoorbeeld. Maakt het nou echt uit of je oelek, badjak of manis koopt? En welke sambal eet je bij welk gerecht?
De ene sambal is de andere niet. De één is zo pittig dat je er hoofdpijn van krijgt, de ander zoet en mild waardoor je hem bijna als jam op je boterham kunt smeren. Welke sambal je kiest, hangt vooral af van je persoonlijke smaak. Of je bij je nasi goreng nou sambal oelek of sambal met petehbonen eet, maakt niet zo heel veel uit. Toch zijn er een paar sambals die perfect bij een bepaald gerecht passen.
Verschillende soorten sambal op een rij
Sambal wordt gemaakt op basis van (meestal rode) pepers en zout. Wat er vervolgens aan de sambal wordt toegevoegd, zorgt voor een andere smaak en een andere naam. Gaan we:
Oelek
Sambal oelek is de meest pure vorm van sambal. Hij wordt alleen gemaakt van rode pepers en zout en smaakt dus echt naar pepers. Rauwe pepers zijn heter dan gebakken pepers en sambal oelek wordt niet gebakken. Hij is daardoor flink pittig en scherp. Oelek is een allemansvriend die overal goed bij gaat. Zoals bij deze makkelijke spicy kipsaté. En die sambal oelek maak je dan gewoon zelf met dit recept voor sambal oelek.
Badjak
De pepers in sambal badjak (of bajak) worden gebakken, waardoor de smaak iets milder is dan die van oelek. Ook gaan er uien, knoflook en trassi in. Het wordt ook wel zeeroverssambal genoemd. De sambal werd vroeger namelijk gebakken om de houdbaarheid te verlengen, zodat hij mee kon aan boord. Zelf sambal bajak maken is heerlijk! Lekker bij een sushiburger, of maak eens de favoriete friet-saus van FavorFlav’s Sharon: sambal badjak, mayo en ketchup door elkaar geroerd.
Manis
Is badjak je nog steeds te heet? Dan kun je beter voor sambal manis gaan. Manis is Indonesisch voor zoet en deze sambal is dan ook een stuk zoeter. Deze kun je royaal op je broodje (lekker met gegrilde tempehsaté) of cracker smeren, heerlijk. De sambal wordt zoet gemaakt door een combinatie van ketjap manis en suiker.
Brandal
Sambal brandal wordt ook gebakken maar is toch heel erg pittig, brandal betekent dan ook doerak. Ook hier gaat ui en knoflook in en vaak ook trassi. Een hele fijne allround sambal. Lekker om je bami goreng wat extra ballen mee te geven.
Peteh
Sambal peteh krijgt z’n naam door de groene petehbonen die erdoor gaan. Die hebben een hele specifieke smaak. Je moet ervan houden maar als dat zo is, heb je een topper voor bij veel Indonesische gerechten, vooral vis- en groentegerechten.
Assem
Sambal assem is door de toevoeging van tamarinde (assem, op z’n Indonesisch) fris en zurig en een klein beetje zoet. Daardoor gaat hij heel goed samen met vis.
Jeruk
Een andere sambal die heel goed samengaat met vis is sambal jeruk. Hij is fris en lichtzoet door de toevoeging van jeruk prut (limoenblad). De smaak is heel aromatisch en bloemiger dan bijvoorbeeld de sambal assem.
Ketjap
In sambal ketjap gaat, je raadt het al, een flinke dosis ketjap. Daardoor is de smaak zoet maar ook vrij donker wat hem perfect maakt bij vlees. Babi ketjap met sambal ketjap? Een match made in heaven.
Tomatensambal
Een van mijn favorieten is tomatensambal. Laat je niet van de wijs brengen door te denken dat de tomaten het minder pittig maken. Ik heb vaak tomatensambal geproefd die nog heter is dan oelek. Wel zorgt de tomaat voor een beetje een zoete smaak die heerlijk is bij bijvoorbeeld garnalen.
Voor de echte durfal
Lepel jij bovenstaande soorten sambal met gemak zo uit de pot? Haal dan een sambal die van Madamme Jeanette of rawitpepers is gemaakt. Die pepers zijn namelijk loeiheet en daarvan ontploft je hoofd al als je een minibeetje op je eten doet.
Lees ook:
- Recept: gefrituurde aubergine met frisse limoensambal
- Recept: Surinaamse telo met pindasambal
- Indonesische pittige geroosterde kip