Waarom je je anti-aanbakpannen de deur uit moet doen
De anti-aanbakpan is de populairste pan van Nederland. De handige laag in de pan zorgt ervoor dat iedereen, zonder veel olie of boter te gebruiken, een stuk vlees of een eitje kan bakken dat niet aan de pan blijft plakken. Makkelijk! Maar er is een side-effect aan de pannen die minder rooskleurig is. Sterker: die anti-aanbakpannen kun je beter de deur uit doen. Helemaal als ze beschadigd zijn!
Dat de pannen schadelijk zijn is iets dat al langere tijd bekend is. De laag die ervoor zorgt dat je eten niet aanbakt heet teflon, een soort plastic. Teflon wordt gemaakt van PFAS-chemicaliën. Als PFAS eenmaal verwerkt wordt tot teflon is het niet meer schadelijk, mits je de pan niet verder verwarmt dan 200 graden en er olie of boter in doet. Wordt de pan heter, zonder vet, dan komen er extreem giftige deeltjes uit het teflon wat bij inademen schadelijk is voor mensen en ook voor dieren (vooral vogels vanwege hun gevoelige luchtwegen).
Anti-antiaanbakpan
De Keuringsdienst van Waarde ging langs bij sterrenchef Joris Bijdendijk om zijn mening te vragen over de anti-aanbakpan. Hij is geen voorstander. Pannen die niet heet mogen worden gebruiken in een professionele keuken is niet bepaald handig en ook het bakresultaat van de pan is niet optimaal. “Het is eigenlijk een soort magnetron, dat simpelweg alleen het product opwarmt”, legt Joris uit. Meteen de prullenbak in moeten anti-aanbakpannen met krassen en schilfers in de laag. Want je krijgt kleine schaafsels teflon binnen. Gewoon plastic, dus, en kankerverwekkend.
Slecht voor mens én milieu
Dus voor je eigen gezondheid (en je parkiet of papegaai) kun je de pan beter verbannen. Niet alleen voor je eigen gezondheid overigens; de productie van dergelijke pannen hebben een enorme impact op het milieu. De teflon laag komt tijdens het proces, en het afbreken ervan, in het milieu terecht. Het zijn chemicaliën die niet meer afbreken. PFOA, een PFAS-variant die sinds 2014 verboden is, is weliswaar vervangen door de zogenaamde Gen-X die milieuvriendelijker zou zijn, maar dat blijkt niet helemaal het geval.
Gietijzer, RVS, plaatstaal en keramiek
Maar welke pan kun je dan beter wél gebruiken? Joris vertelt dat gietijzeren pannen die goed de hitte vasthouden, RVS-pannen die makkelijk in onderhoud zijn of plaatstaal- en keramiekenpannen de pannen zijn die je als vervanger kunt gebruiken. Beter voor jezelf, voor het milieu én voor een lekkerdere biefstuk! Zelf hou ik het meest van keramische koekenpannen. In tegenstelling tot teflon kan de keramische laag veel hogere temperaturen aan en heb je geen boter of olie nodig. Doordat de laag ook stukken harder is, heb je minder snel last dat het gaat bladderen en stukjes ervan in je eten terechtkomt. Sowieso, voor welk alternatief je ook kiest: ga NOOIT niet in de pan snijden of met een vork je vlees keren!
Lees ook:
- Waarom je bamboeservies niet meer zou moeten gebruiken
- Doe dit nóóit in de magnetron
- Wanneer zijn je pannen eigenlijk aan vervanging toe?
