Thirsty tales

Bluff your way into: rum

Vaten rum als buit voor piraten, dat wist je vast al. Maar een rumvat als doodskist, rum als politiek statement of medicijn tegen scheurbuik, dát misschien nog niet. 

Foto van culinair journalist Sabina Posthumus

Drank van 2019

Rum was wat ons betreft nooit out of style (want: Daiquiri! lees vooral verder), maar nu is de rebelse spirit helemaal terug van weggeweest. Volgens mannenblad Esquire is rum zelfs hét drankje van 2019. Waarom? Rum is veelzijdig, zegt prijswinnende bartender Eric van Beek van hotel TwentySeven. Witte rum, bruine rum, puur of in een cocktail, rum kan het allemaal.

Rum van suikerriet

Rum wordt gemaakt van de restjes van suikerriet, zoals suikerrietsap of melasse. Dat wordt verdund met water, daarna gefermenteerd en gedestilleerd. EU-richtlijnen: het distillaat van 96% alcohol mag worden verdund tot 37,5% alcohol, niet lager.

In een vat (of niet)

Donkere rum rijpt in houten vaten. Rumproducenten kopen bijvoorbeeld afgedankte whiskyvaten om de rum een rijkere smaak te geven. Witte rum heeft niet in een vat gezeten, of het is stevig gefilterd om de kleur weer kwijt te raken. Aged rum kan goudkleurig zijn, na korte tijd in het vat, of dark, wat langer.

Jo ho ho… en een vat rum

Rum wordt veel gemaakt in Zuid- en Midden-Amerika, landen waar suikerriet wordt verbouwd. Daar hadden zeerovers en piraten het jarenlang voor het zeggen. Ze pikten rum van elkaar en gebruikten het als ruilmiddel. Veel rum-merken gebruiken dat piraten-imago bij de marketing van hun drankje.

Kleine slokjes

Trend: sipping rum. Dat is rum met een hoger alcoholpercentage (minstens vijftig procent), die net als mooie whisky puur wordt gedronken of met een piepklein beetje water. Meestal is het een donkere rum, die lang heeft gerijpt en door een masterblender is samengesteld (geblend) uit verschillende vaten.

Spaans, Engels, Frans

Rum wordt ingedeeld in drie groepen, afhankelijk van de stijl. Spaanse stijl: gemaakt van melasse, lichte smaak. Voorbeeld: Bacardi. Engelse stijl (van Jamaica, Trinidad en Tobago): dezelfde basis, maar gemaakt volgens de pot still method, met als resultaat een diepere kleur en smaak. Franse stijl (zoals op Martinique): gemaakt van vers suikerrietsap, geen melasse. Frisse smaak. Tegenwoordig maken ze ook op Jamaica rum van suikerrietsap en in Spaanstalige landen pot still rum, dus deze indeling is eigenlijk achterhaald.

Spicy

Bij het blenden van rum kunnen specerijen zoals kaneel, peper of anijs worden toegevoegd. Zo wordt het een spiced rum. Er zijn smoked rums en flavored rums, die de smaak krijgen van fruit dat wordt mee-gedistilleerd, zoals banaan, sinaasappel of kokosnoten.

Daiquiri

De overproof rum heeft een alcoholpercentage dat hoger is dan 57%, maar vaak nog veel meer. Vroeger werd dit alcoholpercentage aangetoond door de drank op buskruit te schenken en aan te steken. Brandde het buskruit, dan was het alcoholpercentage hoger dan 57,15% abv (alcohol by volume) en ‘overproof’. Onweerstaanbaar in een Daiquiri, de cocktailklassieker met witte rum, suikersiroop en limoensap.

Vitamientjes

Om scheurbuik te voorkomen, kregen Britse soldaten vroeger rum met limoensap in hun rantsoen. Achteraf blijkt het succes van dit medicijn vooral in de vitamine C van de citrusvruchten te zitten, maar toen werden ook aan rum buitengewoon heilzame krachten toegeschreven.

Cachaça

Brazilië is de bakermat van de rum. In Brazilië heet rum cachaça. Rum wordt hier al gemaakt sinds de zestiende eeuw, toen de Portugese kolonisten hier de eerste suikerrietplantages aanlegden. Het oudste rum-merk is Mount Gay, uit Barbados. Eerste fles: 1703.

Doodskist, eh… vat

Tijdens de slag bij Trafalgar (21 oktober 1805) kwam admiraal Nelson om. Even naar de kust om de begrafenis te regelen terwijl de zeeslag tussen de Engelsen en de Fransen in volle gang was, dat zat er niet echt in. Daarom werd het lichaam van Horatio Nelson in een groot vat rum gestopt, om hem te conserveren tot de gemoederen wat waren bedaard. Op 9 januari 1806 werd hij afgegoten en begraven in St Paul’s Cathedral.

Bijnamen

Bestel eens wat anders, rum heeft ontelbaar veel bijnamen. Een greep uit de verzameling: kill devil, nasty neaters, demon water, splice the main brain. En Nelson’s blood, zie vorige punt.

Lekkerste voor het laatst bewaren

Hoelang kun je rum bewaren? Het alcoholpercentage is zo hoog, dat rum niet kan bederven of schimmelen. Toch gaat de smaak wat achteruit als een fles is aangebroken, vooral als er nog maar een bodempje in zit. Kurk erop, donker wegzetten en eventueel overgieten in een kleiner flesje is verstandig.

Rum proeven

Naast wijnproeverijen en whisky nosing and tastings zijn er ook rumproeverijen. Dat proeven gaat ongeveer zoals bij wijn, dus met kleine slokjes. Hou de rum even in de mond en gorgel een beetje, zodat alle smaken en geuren zich kunnen ontwikkelen. Anders dan bij wijnproeverijen houden rumproevers het na een glas of tien voor gezien, dan zijn de smaakpapillen murw.

Lees ook:

Geen foodnews Missen?