Je plastic drinkfles in de vaatwasser stoppen? Doe maar niet – dit is waarom

Laatst kwam ik tot de gênante conclusie dat ik mijn plastic drinkfles wel erg lang niet heb schoongemaakt. Morgen stop ik hem écht in de vaatwasser, is iedere ochtend mijn terugkerende gedachte. Wat blijkt? Mijn luiheid wordt (soort van) beloond. Uit onderzoek van Tegengif blijkt namelijk dat het hartstikke ongezond voor je is om je plastic drinkfles in de vaatwasser te doen.

Dat heeft alles te maken met het stofje DiBP. Die kan flink wat schade aanrichten als je daar teveel van binnenkrijgt. Hoe dat precies zit, bracht consumentenprogramma Radar aan het licht.

Schokkend

In de uitzending van Radar staat een onderzoek van Stichting Tegengif centraal, uitgevoerd door de Canadese McGill University. De stichting onderzocht 39 herbruikbare plastic drinkflessen, afkomstig uit Nederland, Denemarken, Spanje, Tsjechië en Litouwen. Alle flessen werden tien dagen lang twee keer per dag in de vaatwasser gedaan. Daaruit kwam de conclusie dat meer dan de helft van die flessen DiBP is gevonden (hier lees je reacties die Radar bij diverse merken opvroeg). En dat is op z’n minst schokkend te noemen.

Hormoonverstorende stof

Waarom? Omdat DiBP een hormoonverstorende stof is. Het is een schadelijke weekmaker. Dat het een weekmaker is, zie je bijvoorbeeld terug in het feit dat je sommige plastic flessen kunt induwen. Met name bij mannen kan DiBP schade aanrichten in de hormoonhuishouding. Ze hebben een ”remmende werking (…) op de productie van het mannelijk hormoon testosteron”, zo zegt Jorke Kamstra, universitair docent hormoonverstorende stoffen aan de Universiteit van Utrecht, tegen Radar.

Uit dierproeven zijn niet echt fraaie resultaten gekomen. Misvormde plasbuizen en slecht ingedaalde balzakken, bijvoorbeeld. En ”ook bij mensen zijn er gevolgen voor de reproductieorganen gevonden”, geeft Kamstra aan.

Niet in de vaatwasser

De stof DiBP komt dus vrij als plastic drinkflessen vaker in de vaatwasser worden gedaan. Dat bleek uit een chemicaliëntest op het water dat na de wasbeurt in de fles zat. In 39 andere flessen, die op een andere manier dan met de vaatwasser werden gewassen, werd de stof niet gevonden. Hoe kan het dan dat die stof juist bij wasbeurten in de vaatwasser vrijkomt?

Annelies den Boer, bestuursvoorzitter van Stichting Tegengif, denkt dat het onder andere komt door de hoge temperaturen waarop de flessen in de vaatwasser worden gewassen. Ook denkt ze dat de kracht waarmee het water in de machine tegen de flessen wordt gespoten, ervoor kan zorgen dat de chemicaliën loskomen.

De toekomst

Behalve DiBP zijn er nog zo’n 300 andere, onbekende stoffen gevonden die vrijkomen in je plastic drinkfles na een vaatwasbeurt. Best een enge gedachte, toch? Dat je gewoonweg niet weet wat je binnenkrijgt. Of er wat gaat veranderen in de wetgeving bij plastic drinkflessen, is nog maar de vraag. Officieel is het niet toegestaan om de schadelijke weekmaker DiBP toe te voegen aan voedselcontactproducten.

Omdat DiBP alleen zoveel gebruikt wordt bij het maken van plastics, accepteert de EU toch dat de stof in die plastics voorkomt. Ze accepteren daarbij ook dat DiBP tot een bepaalde concentratie uit plastic in voedsel vrij mag komen. Stichting Tegengif is het daar niet mee eens. Volgens hen moet die norm gewoon 0 zijn. Helemaal geen DiBP in die drinkflessen, dus. Ook in de politiek wordt hiervoor gepleit. Het vertrouwen voor verandering in de toekomst is er, ook omdat de wetenschap steeds duidelijker wordt over de gevaren van DiBP.

Maar de chemicaliënproducenten hebben een sterke lobby. Wordt vervolgd dus. En wat kunnen wij consumenten nu dan doen? Je plastic drinkfles de prullenbak ingooien – of in ieder geval toch jezelf over je luiheid heen zetten en dat ding met de hand schoonmaken.

Note to self: morgen ga ik dat écht doen.

Lees ook:

• Huh: zijn die dure flesjes water gevuld met gewoon kraanwater?
• Zo maak je je vaatwasser pas écht grondig schoon
• Wat te eten wanneer je een f-ing takkebui hebt

Bronnen: Radar, StichtingTegengif