Wat is het verschil: pils is altijd bier, maar bier is niet alleen pils
Wat wil je drinken, vraagt de barman. ‘Doe maar een biertje.’ En dan krijg je meestal een glas pils. Wat klopt er niet in dit verhaal? Nou, er is veel meer bier dan alleen pils. Wat is het verschil? We leggen het nog één keer uit.
Pils komt oorspronkelijk uit Plzen
In de stad Plzen, in Tsjechië, waren de inwoners in 1840 helemaal niet tevreden over het bier. Daarom gingen ze zelf bier brouwen. Dat werd iets nieuws: een lichter bier, gemaakt met ondergisting. Ideetje van een Duitse bierbrouwer, maar de Plzenaren waren tevreden. Voilá: pils was geboren.
Ondergisting en bovengisting
Ondergisting? Wat? Ingewikkeld verhaal. De meeste bieren worden gemaakt met bovengisting, waarbij tarwepap (de wort) wordt verwarmd tot 15 tot 25 graden. De gist blijft op die gistende pap drijven, vandaar de naam ‘bovengisting’ of ‘hoge gisting’. Ondergisting vindt plaats bij lagere temperaturen, tussen de 4 en 12 graden. De gist zakt naar de bodem van de kuip. Voor die ondergisting heb je dus lagere temperaturen nodig, dus het is logisch dat oorspronkelijk het vooral werd gemaakt in landen met koude winters. Bij bovengisting wordt een andere gistsoort gebruikt dan bij ondergisting. Wist je bijvoorbeeld dat Heineken zijn eigen gist heeft?
Ondergisting is pils?
Nee, ook andere biersoorten worden gemaakt met ondergisting, zoals IPA, Bockbier en Oud Bruin. Trappistenbiertjes worden gemaakt met bovengisting, net als ale en witbier.
Bier, bier, bier
Bier is dus de verzamelnaam voor alle dranken gemaakt van water, mout, kruiden en hop. Van Guinness tot IPA en van Kriek Lambiek tot een gewoon pilsje, allemaal is het bier. Bier is waarschijnlijk de oudste drank ter wereld, en het wordt het meest gedronken – na water en thee.
Hop?
Een plantje, familie van cannabis trouwens, waarvan de bloemen belangrijk zijn voor de smaak van bier. Vroeger werd hop gebruikt als conserveermiddel, om het bier langer goed te houden, tegenwoordig wordt hop toegevoegd om bier een lekkere smaak en geur te geven. Bierbrouwers gebruiken tegenwoordig naast hop nog andere smaakmakers, zoals anijs, koriander (in IPA), sinaasappelschilletjes of krieken (in Kriekenbier), maar hop is een vaste waarde.
