Expert is woest: docu Seaspiracy slaat echt nergens op
De documentaire Seaspiracy hakt er flink in. Kun je beter helemaal geen vis meer eten? Of is er toch nog ergens duurzame vis te vinden? Christine Absil is expert op het gebied van duurzaamheid en visserij, en zij weet hoe het zit. ‘Visserij is veel ingewikkelder dan de vleesindustrie. Die documentaire is echt een gemiste kans.’
Woest was ze, toen ze de documentaire Seaspiracy op Netflix zat te kijken, vertelt Christine Absil. Ze zet zich al jaren in voor duurzame visserij, onder andere als oprichter van de Good Fish Foundation en adviseur op het gebied van duurzaamheid en visserijbeheer. ‘Experts komen niet aan het woord, behalve eentje, en die wordt zo geframed dat het lijkt alsof er geen duurzame vis bestaat. Het doet totaal geen recht aan de situatie. Ik vond het echt een gemiste kans, dit verhaal. De makers hebben een veganistische achtergrond. Niks mis mee, maar ze hebben de hele documentaire rond die boodschap opgebouwd.’
Steun duurzame visserij
De conclusie van de documentaire: eet nooit meer vis, want visserij is een vervuilende industrie die moeder aarde vernietigt. Non-oplossing, oordeelt Absil. ‘Dan draag je sowieso niet bij aan de oplossing. Juist door duurzame vis te kopen, steun je bedrijven die de visserij willen verbeteren. Als je weet waar je vis kunt kopen en welke vis in orde is, dan kun je juist heel goed vis blijven eten. Als je er maar op let, waar de vis vandaan komt.’
Makreel naar het noorden
Neem nou makreel. Het wemelt ervan in zee, maar geen keurmerk, en dat is niet zomaar. Eten of niet? ‘De afgelopen tien jaar zijn makrelen, onder invloed van de klimaatverandering, steeds noordelijker gaan zwemmen. Vissers uit Rusland, IJsland en de Faeröer Eilanden vonden die vis ook in hun netten. Zij hebben geen afspraken hoeveel makreel ze mogen vangen, maar er was genoeg dus ze gingen ervoor. Maar andere landen, waar wel vangstrechten mee zijn afgesproken, gingen niet minder makreel vissen. Dus het beheerplan van makreel zit niet goed in elkaar. Daarom is het keurmerk opgeschort. Dat betekent niet dat makreel direct gevaar loopt uit te sterven, het gaat nog goed met de makreel. Er moet wel een plan komen, om overbevissing in de toekomst te voorkomen.’ Twijfel je, omdat de vis die je wilt kopen geen ASC- of MSC-keurmerk heeft? Check dan de Viswijzer.
Zorgen om kabeljauw
Wat is dan duurzame vis, en wat niet? Dat ligt bij visserij net iets ingewikkelder dan in de vleesindustrie. ‘Je zou zeggen: vis met weinig voedselkilometers is duurzaam. Kleine CO2-voetafdruk enzo. Maar dat is niet altijd zo. Stel dat die vis wordt gevangen op een manier die veel schade aan de bodem veroorzaakt of waarbij boten veel brandstof gebruiken, dan is het toch geen verstandige keuze. In theorie zou je dan beter kweekvis kunnen eten die wat verder weg komt, dan lokaal gevangen scholletjes.’
Kabeljauw in de Noordzee is er beroerd aan toe, vertelt Absil. ‘Die wordt te veel gevangen. Tijdens het jaarlijkse quotum-circus in Brussel is niet geluisterd naar de adviezen die biologen geven voor verstandig beheer van de soort. Nee, elk land wil alleen naar zoveel mogelijk vis uit die zee halen, ze denken niet aan de lange termijn. Kabeljauw heeft last van opwarming, de aanwas wordt minder, daar moeten we ons echt voor gaan inspannen.’
Draag bij aan oplossing
Haar grote bezwaar tegen Seaspiracy: het versimpelt de problemen rond duurzaamheid en visserij, en trekt dan de verkeerde conclusie. De documentairemaker waarschuwt: eet geen vis meer, want anders zwemt er over dertig jaar niks meer. ‘Van geen enkele collega heb ik een positief geluid over deze docu gehoord,’ zegt Absil. ‘Als je let op welke vis je koopt, kijkt naar keurmerken, dan kun je zeker vis blijven eten. Dan draag je bij aan de oplossing, in plaats van het probleem.’
Beeld: Netflix
