Slecht nieuws: gratis uitgedeeld compost blijkt hartstikke vervuild

Als jij afgelopen voorjaar gratis compost hebt opgehaald tijdens de Landelijke Compostdag, dan heb je reden tot zorg: na steekproeven en vervolgonderzoek blijkt dat er wel 14 bestrijdingsmiddelen, 16 stoffen uit de PFAS-groep (die je in veel anti-aanbakpannen vindt), en 8 zware metalen in de compost zitten. Lekker dan, voor je moestuintje…

EenVandaag gaf opdracht voor de onderzoeken, en verschillende experts reageerden. Ook klinkt nu de roep van deskundigen om de regels voor gifstoffen in compost vanuit overheidswege aan te scherpen.

Compost met gifstoffen

Het onderzoek naar aan particulieren uitgedeelde compost deed toxicologen en milieudeskundigen waarschuwen voor mogelijke risico’s voor de volksgezondheid en het milieu. Zo zegt toxicoloog Paul Scheepers van het Radboud UMC dat hij vindt dat de gebruiker beter geïnformeerd moet worden over wat er precies in de compost zit, en raadt hij het gebruik ervan af. “Ik zou het niet gebruiken en het terugbrengen naar de afvalverwerker [waar het vandaan komt, red.]”, aldus Scheepers. Waarom zou je inderdaad een product met gifstoffen op een bodem willen leggen die misschien wel helemaal schoon was?

Blootstelling aan lood

In een van de gevallen werd zelfs lood gevonden – ook als dat gehalte grotendeels binnen de wettelijke normen valt is volgens Scheepers niet acceptabel dat kinderen daaraan blootgesteld worden bij bijvoorbeeld het spelen in de tuin.

Dit moet beter

Het bizarre is dat er voor het merendeel van de gevonden probleemstoffen geen wettelijke norm is vastgesteld. Dat is nu alleen zo voor zware metalen, maar als we circulair(der) bezig willen zijn en compost willen gebruiken en hergebruiken lopen we zonder strenge regelgeving het risico een hele hoop troep in ons voedsel en het milieu in stand te houden.

Deken van gif

Violette Geissen is hoogleraar bodemfysica en landbeheer en verbonden aan de Wageningen University & Research (WUR). Zij schetst het zo: “We leven in een deken van gif. We zijn dagelijks in permanent contact met dat gif […en dit onderzoek] geeft het beeld zoals het in het milieu is. Je vindt het in de lucht, in het eten en in het water. Het is eigenlijk de spiegel van de omgeving en die is vervuild.”

Producenten verantwoordelijk

Het zure is, dat compost juist heel goed is voor de opslag van CO2 in de bodem. Daardoor wordt er minder stikstof uitgestoten. We willen dus juist meer gebruik van compost, maar natuurlijk niet van compost vol gifstoffen. Hoogleraar Geissen vindt dan ook dat de wetgever de bronnen van die giftige stoffen moet reduceren. “Dat is niet de verantwoordelijkheid van de consument die de compost gebruikt.” Dat onderstreept ook emeritus hoogleraar toxicologie Jacob de Boer. De[ze PFAS]-stoffen kunnen bij lage waarden al leiden tot een verminderd immuunsysteem”, vertelt hij. “Ik ben absoluut voorstander van het totaal verbieden van die hele groep van stoffen. Dat is essentieel. Je kunt het van mensen [de consument] niet verlangen om dat te beoordelen. Dat wat je aanbiedt, moet gewoon veilig zijn.”

Het is de deskundigen er nadrukkelijk niet om te doen om compost an sich in een kwaad daglicht te stellen. Het scheiden van gft-afval is veel beter dan het verbranden met de rest van het vuil, maar we moeten er uiteindelijk niet ongezonder van worden en het milieu er nog erger mee vervuilen. Daarom zijn (strengere) normen gewenst.

Bron: EenVandaag, lees hier hun artikelen erover

Lees ook:

• Fastfood-verpakkingen bevatten levensgevaarlijke PFAS
• Giftig stofje in Skittles, Mars voor de rechter
• RIVM waarschuwt: eet geen vis uit Westerschelde