Wat zijn nachtschade-groenten en hoe schadelijk zijn ze echt voor ons?

De aubergine, tomaat, aardappel en paprika hebben iets met elkaar gemeen. Ja, dat je ze alle vier kunt verwerken in heerlijke gerechten. Maar ook dat ze allemaal tot de nachtschade-familie behoren. Wat betekent het om lid te zijn van deze familie? En waarom hoor je soms ook kritische geluiden over het eten van deze groenten?

Het klinkt een beetje mysterieus, nachtschade-groenten. Ergens is het dat ook wel. Nachtschade-groenten zijn groenten die ’s nachts gifstoffen aanmaken. Dat doen ze om insecten en ongedierte, die actief worden als de zon ondergaat, van zich af te weren. Als de zon op z’n hoogst staat, zijn de insecten en het ongedierte vrijwel nergens te bekennen. Midden op de dag is de hoeveelheid gifstoffen van de groenten dus minimaal. Hoe donkerder het wordt, hoe groter de kans dat ze de groenten ‘aanvallen’. In het holst van de nacht, als het gevaar het grootst is, bereikt de hoeveelheid gifstoffen dus een piek.

Tomatine en solanine

Om welke gifstoffen gaat het dan? Vooral om de stoffen tomatine en solanine. Tomatine vind je bijvoorbeeld terug op onrijpe, groene tomaten. Solanine zie je vooral bij aardappelen. Het stofje zit in de schil van groene aardappelen en in de uitlopers van wat oudere exemplaren. Beide gifstoffen behoren tot de glycoalkaloïden, oftewel plantengifstoffen.

TikTok

Op TikTok gaan video’s rond van mensen die zich zorgen maken over het eten van nachtschade-groenten. Zij sporen kijkers aan om deze groenten niet te eten. Het is alleen niet altijd te achterhalen welke achtergrond deze TikTokkers hebben: of ze experts zijn op dit gebied of dat ze zichzelf deze titel hebben gegeven. Een van die TikTok-video’s komt van Richard de Leth. Van hem is zijn functie wel bekend. Richard is specialist in gezondheidsmanagement en oprichter van het leefstijlplatform OERsterk. In zijn video geeft hij aan dat we nachtschade-groenten beter niet kunnen oogsten en eten als het nacht is, omdat dat schade veroorzaakt. Wat voor schade wordt alleen niet helemaal duidelijk.

@richarddelethWaar komt de naam ‘nachtschade’ vandaan? Hier mijn uitleg, doe er je voordeel mee 😇 Dus als de groentes uit deze familie worden geoogst als de zon op het hoogste punt staat, dan zijn de negatieve antinutriënten (dus effecten) minimaal. In een gevarieerd voedingspatroon buffer je eventuele negatieve effecten ook weg, dus kies altijd voor voldoende variatie. En oja, vergeet natuurlijk niet te genieten van al het lekkers op je bord 🍽 📸 Fragment uit mijn recente interview bij @zaraydagroenhart♬ origineel geluid – Richard de Leth

Het Voedingscentrum

Het Voedingscentrum kan daar wel meer duidelijkheid over geven. Je kunt buikpijn en diarree krijgen en misselijk worden van de gifstoffen. Maar alléén als je teveel van die gifstoffen binnenkrijgt. Hoe groot is de kans dat je ineens de enorme aandrang krijgt om kilo’s onrijpe groenten op te peuzelen? Ook diëtiste Karine Hoenderdos geeft aan dat de schadelijkheid van nachtschade-groenten bij normale consumptie niet is aangetoond. Het Voedingscentrum beweert daarnaast dat een deel van de gifstoffen verdwijnt als de groenten gekookt, gebakken of gefrituurd worden. Verwerk je je tomaten en aubergines dus in een saus en kook je je aardappelen, dan hoef je je nog minder zorgen te maken.

Gevoeligheid

Volgens Hoenderbos is het wel mogelijk dat je gevoelig bent voor tomatine en solanine. Je krijgt dan sneller klachten van nachtschade-groenten dan anderen. Uit onderzoek blijkt dat de kans op gevoeligheid voor nachtschade-groenten groter is als je een auto-immuunziekten of een darmziekte hebt. Met wat pech kun je dan last krijgen van ontstekingen, gewrichtspijnen en maag-darmproblemen. Hoenderbos adviseert om nachtschade-groenten een tijdje uit je dieet te halen als je merkt dat je niet lekker bent na het eten van de groenten. Verdwijnen je klachten? Dan kun je concluderen dat je overgevoelig bent voor nachtschade.

Gezond

Het woord ‘gifstoffen’ schrikt waarschijnlijk meteen af. Toch moeten we niet vergeten dat nachtschade-groenten ook heel veel vitaminen en mineralen bevatten die juist heel goed voor ons zijn. In aubergines, aardappelen en tomaten zitten bijvoorbeeld heel veel vitamine C. Aubergines bevatten daarnaast veel vezels, wat goed is voor je stoelgang. En tomaten zitten vol foliumzuur. Al deze stoffen zorgen voor een goede gezondheid, waardoor het juist belangrijk is dat je ze eet in een gevarieerd dieet. Gelukkig maar, want ik ga mijn geliefde tomaat dus echt niet opgeven.

Minimaliseren

Wil je hoe dan ook de kans op de inname van deze gifstoffen minimaliseren? Bewaar je aardappelen dan vooral op een donkere, koele plek. Dan is de kans op uitlopers en groene plekken – waar veel solanine in zit – een stuk kleiner. Snijd groene plekken op je aardappelen altijd weg. En wat betreft tomaten: laat de groene exemplaren lekker links liggen.

Lees ook: 

• Waarom je beter zelf je groenten en fruit kan wassen en snijden
• How to: groenten opnieuw laten groeien
• WTF: in jouw chocoladepasta zit een giftige stof

Bron: Het Voedingscentrum, Women’s Health, Gezondheidsnet.nl, Draxe