De bizarre waarheid achter ‘verse’ tonijn: eten we geverfde vis?!
Eten doen we niet alleen met onze mond maar zeker ook met onze ogen. We willen dat wat we voorgeschoteld krijgen, er aantrekkelijk uitziet. Neem nou een stukje verse tonijn: die wil je gewoon het liefst knalrood op je bord hebben. Want zeg nou zelf, bruine tonijn ziet er totaal niet lekker uit, toch? Uit onderzoek van Keuringsdienst van Waarde blijkt dat helderrode tonijn zomaar een red flag kan zijn. Er bestaat namelijk een reële kans dat zulke tonijn geverfd is. Pardon?
Ja echt waar. Het kan dus zomaar zijn dat je geverfde, gemanipuleerde tonijn naar binnen werkt. Super shocking, want dat brengt je gezondheid serieus in gevaar. En daarbij: je verwacht toch niet dat jouw vers aangeschafte tonijn geverfd is! Wat zijn dit voor malafide praktijken?
Bietensap
In de aflevering wordt gesproken met vishandelaar Jakob Doorn. Die laat presentator Ersin Kiris een filmpje zien waarop de manipulatie duidelijk te zien is. Hij legt uit dat het cruciaal is dat het bloed en de temperatuur van tonijn goed behandeld wordt, om de tonijn zo vers mogelijk te houden. De kleur zegt iets over de kwaliteit. Rood is vers, bruin is dat niet – en hoe bruiner, hoe minder vers. Na pak ‘m beet een week is tonijn eigenlijk niet meer te eten. Signalen daarvan herken je dus aan de kleur, maar ook aan de geur.
Vissers zijn soms dagen op zee voordat ze het land bereiken. Die vis ligt dan misschien al wel drie dagen aan boord. Het verkleuringsproces van tonijn begint dan al. Hoe ze ervoor zorgen dat tonijn uiteindelijk alsnog zo vers mogelijk oogt als het op land is? Bijvoorbeeld door de vis te kleuren met bietensap. Het rode sap wordt dan letterlijk in de vis gespoten. In vacuüm verpakkingen zie je dat sap zelfs met het blote oog: het is het vocht dat rondom de tonijn ‘zwemt’.
Supergevaarlijk
Door dat sap blijft de tonijn wekenlang rood van kleur. Soms zelfs wel vier weken. Maar vergis je niet: dat sap vertraagt het rottingsproces van de tonijn niet. Het enige wat bietensap doet, is de vis een knalrode kleur geven. En precies dat maakt dit hele proces zo gevaarlijk. Want hoe zie jij aan een helderrode, vers ogende vis dat-ie eigenlijk al drie weken oud is? Ja, de geur verraadt waarschijnlijk al een hoop, maar veel mensen gaan ook af op wat ze zien. En dus lopen we gevaar. Want reken er maar op dat je kans loopt op een voedselvergiftiging als je zulke oude vis eet. Afhankelijk van je gezondheid kan dat tot levensgevaarlijke taferelen leiden.
Verboden
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit is duidelijk: zulke praktijken zijn verboden. Toch pikt presentatrice Marijn Frank, samen met chef-kok Imko Binnerts, uit een steekproef van 32 stukken 9 stukken tonijn die duidelijk ‘geverfd’ zijn. Het zijn plakken tonijn die op dat moment zo’n 16 dagen eerder uit de zee zijn gevist, die stuk voor stuk een helderrode kleur hebben. Als het duo er een schaal naast legt met onbewerkte stukken, dan kan het verschil haast niet groter zijn. Eén stuk op de onbewerkte schaal is bijna zwart van kleur. Oneetbaar dus. Maar ja, eigenlijk zijn de rode stukken tonijn dat ook. Je ziet het alleen niet.
De conclusie? Kijk niet alleen, maar ruik ook goed voordat je tonijn eet. Een duidelijke visgeur is geen goed teken. Benieuwd naar de hele aflevering? Op 1 september 2024 om 20.30 uur kun je ‘m zien op NPO3. Dat is de start van het nieuwe seizoen van Keuringsdienst van Waarde. Gegarandeerd weer smullen geblazen. Extra tip trouwens voor de fans: van de makers van Keuringsdienst van Waarde komt ook een nieuw programma. Vvanaf 15 juli 2024 kun je (6 weken lang) kijken naar Alles van tafel. Ook hierin wordt de werkelijkheid van ons voedsel ontrafeld. Mag je niet missen!
Lees ook:
- Je wordt beduveld waar je bij staat: ‘verse’ vis is vaak gewoon diepvriesvis
- 7x visbereidingen die altijd lukken
- 25x onze favoriete visrecepten: van spaghetti vongole tot homemade vissticks
Bron: KRO NCRV – Keuringsdienst van Waarde
