Vliegtuigen die ‘duurzaam op frituurolie (SAF) vliegen’: pure misleiding

Denk je aan frituurolie, dan denk je waarschijnlijk aan een borrelende frituurpan waar een paar frikandellen in drijven. Maar wist je dat het goedje óók wordt gebruikt als duurzame brandstof in de transport? Je ziet dat bijvoorbeeld bij treinen, maar ook bij vliegtuigen. In de laatste sector worden alleen nogal misleidende claims gedaan over dit onderwerp.

Vliegen is een van de meest vervuilende manier van reizen. Net als cruisen is het gewoon niet echt duurzaam. Vliegtuigen vliegen namelijk hoofdzakelijk op kerosine, en dat stoot ongelofelijk veel schadelijke stoffen uit. ‘Ongelofelijk veel’ is nog een understatement als je bedenkt dat de luchtvaart dagelijks 1 miljard (!) liter kerosine gebruikt.
Sustainable Aviation Fuel
Maar vliegtuigen vliegen toch op frituurolie, schreven we in het intro? Nou ja… Het is maar hoe je het bekijkt. Allereerst moeten we in dit geval spreken van SAF: Sustainable Aviation Fuel. SAF wordt gemaakt van restproducten. Frituurolie is populair, maar palmolie, sojabonen en mais worden ook vaak gebruikt. Dat SAF van restproducten wordt gemaakt, is natuurlijk een hartstikke duurzaam idee. Gebruikte producten krijgen zo een tweede leven. Logisch dus dat vliegtuigen die SAF als brandstof gebruiken hier graag mee pronken.
De waarheid over vliegmaatschappijen en SAF
Maar ja… In hoeverre gebruiken ze het dan ook écht? In werkelijkheid hebben we het over nog niet eens 1% SAF! Een drupje biobrandstof in een enorme tank vol kerosine dus. Ondertussen maken vliegmaatschappijen allerlei duurzame claims op hun websites. Transavia is al op de vingers getikt – Radar maakte er een video over – omdat ze claimden ”één van de eerste budgetluchtvaartmaatschappijen (te zijn) die gebruik maakt van de duurzame brandstof Sustainable Aviation Fuel (SAF), waardoor we minimaal 75% minder CO2 uitstoten dan een vliegtuig dat op kerosine vliegt”. Daar stond de exacte hoeveelheid SAF eerder niet bij. Nu meldt Transavia dat wel, ze vervangen een luttele 0,9% van hun brandstof met SAF.
KLM werd eerder al voor de rechter gesleept door stichting Fossielvrij NL. De reden? Hun ‘Fly Responsibly’ campagne, waarin de maatschappij ”misleidende en onrechtmatige claims” maakte. De uitspraak van de rechter is helder: ”In die reclames maakt KLM milieuclaims die zijn gebaseerd op vage en algemene verklaringen over milieuvoordelen en daarmee misleidt KLM de consument. In andere uitingen schetst KLM een te rooskleurig beeld over de gevolgen van maatregelen zoals Sustainable Aviation Fuels (gemaakt uit hernieuwbare grondstoffen) en herbebossing.
Die maatregelen verminderen de negatieve milieuaspecten slechts marginaal en wekken ten onrechte de indruk dat vliegen met KLM duurzaam is.” Een ultiem voorbeeld van greenwashing dus. Uiteindelijk stopte KLM – terecht – met deze campagne.
SAF en de toekomst
Waaróm vliegmaatschappijen (nog) niet meer SAF gebruiken? Omdat SAF op dit moment slechts beperkt beschikbaar is én stukken duurder is dan kerosine. Sommige maatschappijen, zoals Transavia, vragen aan hun klanten een financiële bijdrage waarmee ze SAF kunnen inkopen.
De Europese doelstelling is dat in 2050, 70% van de totale brandstof van een vliegtuig uit SAF bestaat. Een extreem ambitieus doel waarvan het nog maar de vraag is of dat gehaald gaat worden – zeker als je die 1 miljard liter kerosine in gedachte houdt. En bedenkt dat het nog duurder is ook.
Lees ook:
- Veelgemaakte frituurfouten
- PLUS moet stoppen met duurzaamheidsclaims: termen zijn te vaag
- 5 simpele tips voor duurzaam koken
Bron: Radar/AVROTROS