city guides

Dit zijn de leukste en lekkerste tips voor een weekendje Istanbul

Istanbul is een geweldige stad waar je uren kan ronddolen in smalle straatjes, langs de imposante Bosporus en (luxe) winkelstraten. Modern en traditioneel vloeit hier moeiteloos in elkaar over. En bovenal kun je er GEWELDIG eten en drinken. Want zoals overal in Turkije, draait ook alles hier om eten. Van super goedkoop streetfood tot Michelinster, Istanbul heeft het allemaal. 

Foto van culinair journalist Sharon van Lokhorst

Turkije wordt omringd door de Egeïsche Zee, de Zwarte Zee en de Middellandse Zee. Met Istanbul als bruisende hoofdstad in de Marmara-regio. En bijzonder: de stad slaat letterlijk en figuurlijk een brug tussen het Europese en het Aziatische continent met de tussenliggende rivier de Bosporus als stralend middelpunt.

Turkije

Istanbul was ook de hoofdstad van het Ottomaanse Rijk (dat rond 1300 in Anatolië, het huidige midden Turkije ontstond) en daarvoor, onder de naam Constantinopel, hoofdstad van het Byzantijnse Rijk (de voortzetting van het Romeinse Rijk). De stad wordt ook wel gekscherend Catstantinopel genoemd, vanwege de enorme hoeveelheid zwerfkatten die hier rondlopen like they own the place. Dat katten hier een superstatus hebben blijkt ook uit de muurschilderingen en prullaria met katten in de hoofdrol die je overal in de stad vindt.

De katten van Istanbul

De Turkse keuken: fusion op z’n best

Door de unieke ligging is Turkije een schatkamer vol culinaire gerechten. Zet je broekriem maar vast een gaatje losser, want in Istanbul blijf je eten. De food scene in Istanbul is al jaren booming. Vijfentwintig procent van de vijftien miljoen (!) inwoners van Istanbul werkt in de voedselsector en er openen dagelijks nieuwe hippe restaurants waarbij de rijke geschiedenis van de stad als inspiratiebron dient. Doordat Istanbul zich precies op het kruispunt tussen Europa en Azië bevindt, is fusion hier letterlijk uitgevonden. De Turkse keuken is een goddelijke mix van de mediterrane, Balkan-, Midden-Oosterse, Centraal-Aziatische, Oost-Europese, Armeense en Georgische keuken en gebaseerd op verse en seizoensgebonden producten.

Turks ontbijt

En dat proef je meteen bij een Turks ontbijt, of te wel: Kahvalti. Vergeet je kommetjes muesli; ontbijten in Turkije is cultureel erfgoed. Istanbul heeft dan ook veel kahvalti-plekken; kahvalti salonu zijn restaurants gespecialiseerd in ontbijt. Kahve alti betekent letterlijk: ‘voor de koffie’. De eerste maaltijd dus, voor je koffie drinkt. Normaal gesproken bestaat dit uit uitgestalde borden vol vleeswaren, witte kazen, verse tomaten, olijven en ei. Samen met brood, boter en soms opgeklopte room met honing. Soms krijg je er een omelet bij, soms pittige worst, vaak börek (bladerdeeg met kaas en spinazie). In de Sair Veysi Straat, in de wijk Beşiktaş, vind je veel ontbijtgelegenheden. Ga vooral naar de oudste (en beste, volgens insiders): çakmak. Populair bij locals dus zorg dat je op tijd bent om een plekje te veroveren.

Lunchen bij Hamdi restaurant

Een andere perfecte plek om de Turkse keuken te ervaren, met een prachtig uitzicht over de Haliç-rivier (ook wel bekend als de Golden Horn), is Hamdi restaurant. Hamdi ligt zeer centraal in Eminönü, het oudste gedeelte van de stad bij de Galatabrug en rondom de Yeni-moskee. Het is er, zoals zoveel plekken in Istanbul, ontzettend levendig. Je kunt eten op verschillende verdiepingen, maar vanaf de bovenste verdieping heb je het beste uitzicht.

Standaard begint je maaltijd met warme en koude meze (of mezze), Yayla Corbasi (warme yoghurtsoep) en verschillende salades. Yoghurt is een veelgebruikt ingrediënt in de Turkse keuken (wij dippen ook graag chips in Turkse yoghurt) en vindt zijn oorsprong bij de nomadische Turkse volkeren uit Centraal-Azië. In Europa maakte men kennis met yoghurt in 1542, toen koning Frans I van Frankrijk vreselijk ziek werd en steeds verder afzwakte. Niets hielp, tot de Ottomaanse sultan Suleyman I een arts en wat yoghurt naar de zieke staatsman stuurde. Dit deed wonderen en de koning knapte weer op.

Meze is afgeleid van het Perzische woord maza, wat proeven of genieten betekent en het is de belangrijkste gang in de Turkse keuken. Een tafel vol schaaltjes met groenten, Turkse pizza (lahmacun), sucuk pide, peulvruchten, sigara börek, yoghurt en kaas…; je zult niet de eerste zijn die dan al helemaal losgaat, maar wees gewaarschuwd, want hierna volgt nog een hoofdgerecht, geserveerd met rijst en brood. Zoals Çöp şiş (lamsspiesjes), een van de vele grillspecialiteiten van Turkije. En daarna volgt een dessert.

Turks dessert

Künefe wordt beschouwd als een van de lekkerste desserts van Turkije, maar ook baklava verschijnt standaard op tafel, vergezeld door Turkse koffie om de spijsvertering te bevorderen. Turkije heeft een van de bekendste koffieculturen ter wereld; het dook voor het eerst op in het begin van de 16e eeuw op in Constantinopel, waar al snel de eerste cafés werden geopend. Turkse koffie is enorm sterk en je moet vooral wachten tot het koffiedik naar de bodem van je kopje is gezakt, want dat wordt mee geschonken. Traditioneel kun je in het koffiedik je toekomst laten voorspellen. Turkse thee, geserveerd in kleine tulpvormige glazen, is minstens zo bekend. En zie je kabak tatlisi op de kaart staan? Bestel het dan zeker, want de zoete Turkse pompoen is ontzettend lekker.

Baklava bij Hamdi

Spice Bazaar

Na zo’n overvloedig maal een wandeling door de stad maken? Goed idee! Wat je zeker wil bezoeken is de Spice Bazaar. Het is dé plek om verse kruiden, thee, baklava, Turks fruit, maar ook bijvoorbeeld mooie zeepjes en schalen te kopen. En natuurlijk gedroogde kruiden, zoals pul biber (Turkse chilivlokken), nane (gedroogde munt), sumak (het zure gemalen fruit van de fluweelboom) en çörek otu (nigellazaad).

Streetfood in Istanbul

Streetfood is een belangrijk onderdeel van de Turkse cultuur. In sommige gevallen is het streetfood plaatsgebonden; van kumpir (reusachtige gevulde aardappels) in Ortaköy tot de lekkerste döner in Beşiktaş. Overal in de stad vind je speciale simit-karretjes, de beroemde ronde sesambroodjes, karretjes waar je een maiskolf met boter en kastanjes kunt kopen en karretjes waar Turks roomijs wordt verkocht; dondurma. De meest populaire straatsnack is een broodje gerookte vis (balik ekmek). De beste vind je in de wijk Karaköy, langs het water aan de voet van de Galatabrug.

Michelinrestaurants in Istanbul

Naast traditioneel Turks en streetfood, kent Istanbul ook verschillende sterrenzaken. Michelin bezocht Istanbul voor het eerst in 2022. Van de 53 geselecteerde restaurants kregen er tien een Bib Gourmand (Bib Gourmands worden gegeven aan restaurants die hoge kwaliteit voor een schappelijke prijs leveren) en restaurants Mikla, Araka, Nicole en Neolokal ontvingen hun eerste ster. Neolokal is bekroond met een gewone Michelinster én Groene Michelinster – bij een Groene Michelinster wordt gekeken naar gastronomie in combinatie met duurzaamheid. Grote winnaar was het in 2019 geopende restaurant TURK Fatih Tutak. Chef Fatih Tutak, hij werkte eerder voor driesterrenrestaurants Nihonryori Ryugin in Tokio en Noma in Kopenhagen, werd direct met twee sterren beloond. Inmiddels heeft ook restaurant Nicole 2 Michelinsteren en zijn er twee Michelinrestaurants bijgekomen; Arkestra en Sankai by Nagaya.

Eten bij een sterrenzaak

Het prachtige Arkestra ligt in de mooie wijk Etiler en is verdeeld over meerdere verdiepingen met een mooie bar als eyecatcher. Chef Cenk Debensason creëert hier kleine kunstwerkjes, voornamelijk gemaakt met seizoensgebonden producten. Zo aten we hier waanzinnige peultjes met munt, kaaswrongel en krokante walnoot en heerlijk aardappelbrood met geklopte bruine boter en bosui-olie. Beroemd is de Arkestra Katsu Sando; panko fried beef met huisgemaakte shokupan (Japans melkbrood) en tonkatsu saus. Voor twee grote stukken betaal je omgerekend 31 euro. Drink er vooral de heerlijke Turkse Chardonnay bij van Kavaklıdere Château, Serie Cotes d’Avanos Narince.

Dit zijn de lekkerste restaurants van Antalya aan de Turkse Rivièra waar je nu heen wil

De Blue Mosque en Hagia Sophia

Zo’n 600 moskeeën werden er in het Ottomaanse Rijk gebouwd in Istanbul, inmiddels telt de giga stad zo’n 3000 moskeeën. De Sultanahmet Mosque, beter bekend als de Blue Mosque, is gratis toegankelijk en zeker waard om te bezoeken. Ook een must see is Ayasofya-i Kebîr Cami-i Şerîfi, oftewel Hagia Sophia Grand Mosque. Dit is een betoverende plek met een oneindige historie; het gebouw dateert uit 537!

Boza drinken bij İstanbul Vefa Bozacısı

Ayran, de extreem verfrissende yoghurtdrank, heb je misschien wel eens geproefd. Maar ken je de gefermenteerde zoete drank boza al? De traditionele drank op basis van gefermenteerde granen is een van de oudste drankjes in Turkije en wordt ook gedronken in de omringende landen als Bulgarije en Roemenië. Bij Vefa Bozacısı, de winkel zit er al vanaf 1876! en is niets veranderd, kopen we boza. De smaak van boza, een dikke substantie met kaneel erbovenop, is met niets te vergelijken wat we eerder gedronken hebben. Traditioneel drink je het met geroosterde kikkererwten, die kun je kopen bij Vefa Leblebicisi, wat er al zit vanaf 1922. Alsof de tijd heeft stilgestaan, zo leuk. Daarnaast zit Sevda Gazozcusu, een gek barretje met allemaal zelfgemaakte limonades en sodas. Een perfecte spot dus als je wat lokale dingen wil proeven!

Dineren bij Izaka terrace (dat uitzicht!)

Dineren met een geweldig uitzicht kan op meerdere plekken in Istanbul. Een favoriet is Izaka terrace, in CVK Bosporus Hotel. Het restaurant heeft grote ramen aan de hele lengte van het restaurant die met mooi weer open kunnen. Echt een droomlocatie waar je ook lekker kunt eten.

Izaka terrace

Heerlijk zijn de hummus met Turkse pastrami (pastırma), sarma (gevulde wijnbladeren) en de octopus met mungbonen. Maar hou zeker ruimte over voor de Turkse desserts! Soğuk Baklava, oftewel natte baklava, is lichter dan gewone baklava en heel zompig. Het doet qua looks, met een bovenkant van cacao, denken aan tiramisu. Erg lekker! En probeer zeker ook de zoete Kazandibi, Als je het snijdt lijkt het op warme kaas, maar het is gemaakt van… kippenborst! Vandaar ook de naam ‘kipfilet pudding.’ Verrassend en heel erg lekker.

Boot over de Bosporus

En natuurlijk kun je niet naar Istanbul gaan zonder de Bosporus te bevaren. Dat kan door het nemen van een ferry, zoals de locals dagelijks doen, maar je kunt ook met een wat luxere boot de Bosporus over. Wij pakken de boot bij de sjieke wijk Bebek. Vanaf het water zie je nog beter hoe uitgestrekt en mooi Istanbul is. Overal om je heel zien je heuvels, bebouwd met moskeeën, torens en ontelbare gebouwen. Aan de Europese zijde zie je veel paleizen liggen, zoals het Dolamabahçepaleis. Van 1856 tot 1923 diende dit paleis als bestuurlijk centrum van de Ottomaanse sultans. Het paleis was ook de plek waar Mustafa Kemal Atatürk, de grondlegger van de republiek Turkije (in 1923) en de eerste president, een toespraak hield voor de stad. In 1938 overleed hij in het Dolamabahçepaleis; het is dus een plek met een enorme historische waarde. Aan de Aziatische kant zie je veel Ottomaanse houten huizen (de yali); een perfecte mix van Europese- en Aziatische architectuur.

Varen over de Bosporus

Lunchen bij Kiva

Nog een leuke plek om te ontbijten, lunchen of dineren is Kiva aan de Bosporus, bij de Galataport. Dit is ook de plek waar de cruiseschepen aanmeren. Het restaurant heeft meerdere verdiepingen en overal hangen zwart wit foto’s van de beroemde Turkse fotograaf Ara Güler. Ook hier begin je met een tafel vol meze, eet je malse köfte – in Turkije zijn er bijna driehonderd verschillende soorten! – en eindig je met Turkse koffie en halva. Verwacht niet de halva zoals je die in Turkse supermarkten in Nederland vindt. De halva die hier wordt geserveerd is zacht en wat zompig en wordt gemaakt van ghee (geklaarde boter), bloem (vaak griesmeel) en suiker. En je raadt het al: zoet en goddelijk lekker!

Lees ook:

 

Geen foodnews Missen?