Zeven dingen die je niet moet doen als je in Japan bent maar waarschijnlijk wel doet
Nog niet zo heel lang geleden was Japan als reisbestemming alleen weggelegd voor de echte fijnproever. Die tijd is voorbij: iedereen en z’n moeder heeft Japan in het vizier en het land wordt overspoeld door een tsunami van massatoerisme. Dat zorgt hier en daar natuurlijk voor een fikse cultuurclash tussen de fijnzinnige Japanners en de horkerige westerlingen. Knoop daarom de volgende tips in je oren zodat jij jezelf niet te veel voor schut zet in Japan, het land van de sereniteit. Kortom, dingen die je wel gaat doen, maar die je gerust achterwege kan laten.
Toerist in Japan? Doe dit niet
1. Hard praten in de metro
Je bent in een land waar beleefdheid geen verplichting is, maar simpelweg een way of life. Dus draai even aan die interne volumeknop wanneer je de metro instapt. Tuurlijk, je mag rustig praten, maar wees je bewust van de omgeving. Sterker nog, neem überhaupt even een chill-pill wanneer je naar het land van de rijzende zon trekt. Ook op straat, in restaurants, het park of in de tempel luidt het devies: rustaagh.
2. Fooi geven
Laten we eerlijk zijn, jij als krenterige Hollander geeft natuurlijk helemaal geen fooi als het niet per se hoeft. In veel (Aziatische) landen is het niet heel gebruikelijk om fooi te geven, maar wordt het alsnog wel op prijs gesteld en kun je het echt gerust doen. Een klein extraatje als blijk van waardering is namelijk altijd lief. In Japan zien ze het lozen van je muntgeld echter niet als een respectvolle geste. Wil je alsnog iets doen voor die sympathieke tourgids of die behulpzame hotelreceptioniste? Stop wat briefgeld in een envelopje en overhandig het persoonlijk. Dat wordt ongetwijfeld zeer op prijs gesteld. Arigato gozaimasu!
3. Voor jezelf inschenken
Ik geef het toe, als levensgenieter pur sang heb ik zelf ook nog weleens moeite met deze. Want ja, je zit lekker in de wedstrijd – die sashimi moet zwemmen en het liefst in een aquarium van saké. Maar, saké drinken is een teamsport. De etiquette rond deze traditionele rijstwijn is nog best ingewikkeld. De belangrijkste regel: schenk eerst voor je mede-drinker in, waarop die dat dan weer voor jou doet. Schenk je toch voor jezelf in? Dat noemen de Japanners tejaku. Wie zich daar schuldig aan maakt wordt pardoes het land uit gegooid…
Okay, dat laatste is onzin, maar echt tof vinden ze het niet. Andere regels zijn:
- houd je keramische ochoco (saké-bekertje) met twee handen vast als je drinkt
- sla hem niet ineens achterover, het is geen tequilashot
- laat een restje achter zodat je niemand onder druk zet om sneller te drinken
4. Stokjes-etiquette overtreden
Wist je dat iedere keer wanneer een toerist met een stokje IN een stuk sushi prikt er ergens in Japan een lief klein omaatje sterft? Nee hé? Dus stop daarmee! Je hoeft geen pro te zijn, maar oefen een beetje met stokjes voor je op vakantie gaat (hoe lager je ze vasthoudt, hoe kneuziger je eruitziet). Gouden regel: gebruik ze alleen om eten van je bord naar je mond te transporteren. Dus niet om naar iemand te wijzen, dat heet sashi hashi. Raak geen eten aan dat je niet op gaat eten. En geef geen voedsel aan elkaar door met je chopsticks. Wanneer je uitge-ramend bent, leg de stokjes niet op je soepkom, maar ernaast op het leggertje.
5. Met je sushi kloten
Ook aan het eten van sushi zijn de nodige regels verbonden. We zijn hier niet op de vrije school en ook niet bij die all-you-can-eat-tent op de hoek van de straat, dus hou je eraan. Het gaat vaak al mis met de sojasaus. ‘We’ hebben er een handje van de maki’s erin te verdrinken, maar dat is niet de bedoeling. En let vooral op de rijst, die hoor je dus NIET in de sojasaus te dippen. Kap daarnaast eens met het mixen van de sojasaus en de wasabi tot het een poepbruin prutje wordt. Over wasabi gesproken: de itamae (sushi-chef) bepaalt of en hoeveel wasabi er op je nigiri gaat, dus dat hoef je echt niet zelf te doen. Sowieso is de chef de baas, vooral als je aan de bar gaat zitten. Je hoeft je sushi dus niet zelf te costumizen. Vertrouw op zijn expertise! Er zijn nog honderden andere regels, maar we sluiten af met deze: elk stuk sushi eet je in één keer op. Geen hamsterhapjes alsof je een kind van twaalf bent, maar gewoon, hup naar binnen schuiven.
6. Geisha’s lastigvallen
Sinds je Memoirs of a Geisha als tiener hebt gezien droom je er al van: een echte geisha in het wild spotten. Dus je gaat naar Gion in Kioto, de geishawijk bij uitstek. En heel soms zie je hier inderdaad een geisha (of een maiko, een geisha in opleiding). Heel bijzonder. Helaas is de serene rust van Gion ernstig verstoord sinds het massatoerisme zijn intrede heeft gedaan in Japan. Toeristen houden vaak geen afstand, achtervolgen de geisha in de hoop een fotootje voor Insta te schieten en schreeuwen soms zelfs naar ze. Beschamend gedrag. Doe dit niet. Overigens stikt het in downtown Kioto wel van de nep-geisha’s. Dat zijn gewoon lokale Japanse toeristen die een dag lang in kimono door het park flaneren. Een echte geisha is een zeldzaam fenomeen.
7. Alleen de grote steden bezoeken
De bij reizigers meest populaire Japanse steden zijn Tokio, Osaka en Kioto. Uiteraard is ook de mythische Mount Fuji een echte publiekstrekker. En verken deze plekken vooral, ze zijn het allemaal waard. Maar, maak gebruik van het geweldige Japanse treinnetwerk en check ook de minder bekende steden en gebieden. Kyushu, het zuidelijkste eiland, biedt prachtige natuur en interessante steden als Nagasaki en Fukuoka, de streetfood-hoofdstad van Japan. Hiroshima is een prachtige stad met een interessante historie en de beste okonomiyaki die je ooit zal eten. Ga voor wagyu naar Kobe. Bezoek de onsens (natuurlijke warmwaterbaden) in de Japanse Alpen of trek nog meer naar het noorden om het ongerepte Japan in Hokkaido te ontdekken. Helemaal out of the box is Okinawa, Japans enige tropisch eiland, tweeduizend kilometer verderop. Kortom, er is zoveel te ontdekken in Japan. En waar je ook bent, overal kun je een fenomenale bak ramen eten.
Lees ook:
